متخصصان صنعت طیور، در مورد متغیرهای متعددی که بر کیفیت پوسته تخم مرغ ها اثر می گذارند، بحث نموده اند دکتر کایلا پرایس (Dr. Kayla Price)، مدیر فنی شرکت آلتک کانادا، در وبیناری که با عنوان " Egg-cellent shell quality: Learn the basics" در تاریخ 9 نوامبر برگزار شد، اظهار داشت که مرغ های تخم گذار در سرتاسر جهان، توسط انواع مختلفی از سیستم ها، پرورش پیدا می کنند و در هر سیستمی، کیفیت پوسته تخم مرغ آن ها از اهمیت بالایی برخوردار است.
بسیاری از کشورهای جهان، برای تعیین کیفیت تخم مرغ ها، نظام درجه بندی خاص خودشان را دارند. در حالی که بسیاری از کشورها مانند کانادا، بر روی کیفیت پوسته خارجی تخم مرغ تاکید دارند، اما کشور آمریکا، بیشتر بر روی کیفیت داخلی تخم مرغ تاکید می کند. فارغ از تمامی این موارد، کیفیت خوب پوسته تخم مرغ، برای اکثر تولیدکنندگان اهمیت بسیاری دارد زیرا آنها در تلاشند تا بتوانند محصولی با کیفیت را به مصرف کننده، ارائه دهند.
رشد و پیشرفت صحیح تخم مرغ، از همان ابتدا صورت می گیرد
دکتر پرایس اظهار داشت که رشد تخم مرغ و کیفیت خوب آن، از همان ابتدا یعنی از زمانی که مرغ های تخم گذار در محل تخم گذاری قرار می گیرند، آغاز می شود. در همین محل های تخم گذاری است که سیستم ایمنی، اسکلت بندی و دستگاه گوارش آن ها شکل می گیرد و حتما باید این کار با مدیریت صحیح صورت گیرد تا از طول عمر مرغ های تخم گذار، کاسته نشود.
پرایس، در ادامه صحبت های خود گفت که این امر، نیازمند مدیریت صحیح وزن و حفظ یکنواختی گله از سوی تولیدکنندگان می باشد.
در هفته 19 که مرغ ها از محل تخم گذاری جا به جا می شوند، باید به یاد داشت که این تغییر برای مرغ ها، با استرس زیادی همراه است. پرایس گفت: «مرغ ها درست در زمانی که باید تخم مرغ تولید کنند، دچار استرس می شوند».
وی افزود که چند هفته زمان می برد تا مرغ ها به محل تخم گذاری خودشان عادت کنند و به پیک تولید خودشان برسند. به همین دلیل است که حتما باید اطمینان یافت که فاکتورهای دیگری که بر کیفیت تخم مرغ ها موثر هستند، به بهترین نحو کنترل شوند.
اهمیت کلسیم و دیگر مواد ضروری
پرایس گفت: «مرغ هایی که تقریبا روزی یک تخم می گذارند، حتما باید کلسیم ذخیره شده بالایی، هم برای خود و هم برای ساخت پوسته تخم داشته باشند». هرچه سن مرغ بالاتر می رود و به حدود 49 هفتگی می رسد، این سوال پیش می آید که چه میزان کلسیم باید به مرغ بدهیم تا همچنان سلامتی خودش را حفظ کند و به تولیدکننده نیز روزی یک تخم بدهد.
مسئله کنترل کلسیم، با بالا رفتن سن مرغ، اهمیت بیشتری پیدا می کند. پرایس اظهار داشت: «در کانادا، ما از مرغ هایی که سنشان تا 72 هفته است، استفاده می کنیم اما در دیگر نقاط جهان مانند آمریکا، از مرغ های 80 تا 100 هفته ای نیز استفاده می شود».
کربنات کلسیم، 94 درصد از ترکیب پوسته تخم مرغ را تشکیل می دهد. کربنات منیزیم، گلیکوپروتئین ها، موکوپروتئین ها، کلاژن و موکوپلی ساکاریدها، مابقی ترکیبات پوسته تخم مرغ را تشکیل می دهند. پرایس گفت: «اگرچه کربنات کلسیم، اغلب تنها ماده ای است که همه ما به آن فکر می کنیم اما باید به دیگر عناصر موجود در آن نیز توجه شود».
جذب کلسیم، به دو روش صورت می گیرد. یکی از این روش ها، انتقال فعال بین سلولی از طریق سلول ها می باشد و دیگری، انتقال غیرفعال پاراسلولی از طریق فضای میان سلول ها است. سلامت روده، می تواند بر جذب بهتر کلسیم، تاثیر گذار باشد.
اندازه ذرات کلسیم نیز در جذب آن، نقش مهمی دارند. پرایس گفت: «ذرات کوچک کلسیم، خیلی سریع جذب می شوند در حالی که ذرات درشت، به زمان بیشتری برای جذب شدن نیاز دارند». در هر دو مورد، برنامه های تغذیه ای مختلف ، اهمیت خاص خودشان را دارند. تشکیل تخم مرغ، عموما در دوره های تاریکی صورت می گیرد؛ در نتیجه کلسیم، باید قبل از خوابیدن مرغ به او خورانده شود. وی در ادامه گفت: «تولیدکنندگان باید مطمئن شوند که میزان کافی ای از کلسیم را در برنامه تغذیه ای وارد کرده اند تا مرغ برای تولید تخم مرغ، کلسیم مورد نیازش را از استخوان خود، برداشت نکند.»
دیگر مواد مغذی لازم برای غنی شدن تخم مرغ، عبارتند از بی کربنات، فسفر، ویتامین دی، مواد معدنی، گزانتوفیل ها (برای رنگ دهی)، امگا 3، دوکوساهگزائنوئیک اسید، ویتامین ای (E) و ویتامین های گروه ب. پرایس اظهار داشت: «استفاده از جیره های غذایی بر پایه گندم و بدون هیچ نوع رنگدانه ای مانند گزانتوفیل ها، موجب تولید تخم مرغ هایی بسیار کم رنگ و حتی بی رنگ می شود». جیره غذایی بر پایه ذرت، معمولا تخم هایی با زرده پررنگ و زرد رنگ ایجاد می کند.
مواد معدنی، دارای ارزش غذایی نیز هستند
خانم دکتر پرایس همچنین اظهار داشت که مواد معدنی ای که در جیره غذایی مرغ های تخم گذار، ارزشمند می باشند، عبارتند از: سلنیوم (برای حفاظت سلولی دستگاه تولیدمثل استفاده می شود) ، مس (برای پیشرفت و رشد پوسته تخم مرغ، تشکیل رنگدانه و کلاژن کاربرد دارد) ، منگنز (در تشکیل غشای پوسته تخم مرغ، اهمیت بالایی دارد و به تشکیل استخوان و بافت آلی پوسته تخم مرغ کمک می کند) ، زینک (در آهک سازی استخوان و پوسته تخم مرغ استفاده می شود) و کراتین (در تشکیل غشا و تولید کربنات پوسته تخم مرغ استفاده می شود).
مولفه های دیگری نیز بر کیفیت پوسته تخم مرغ، موثر است
پرایس، گفت: " مواد مغذی، به خصوص کلسیم، بر کیفیت پوسته تخم مرغ، اثر فراوانی دارند؛ اما این عامل، تنها مولفه موثر نیست. منگنز، سن و سال مرغ، محیط و وضعیت سلامتی او نیز نقش مهمی در این زمینه ایفا می کنند.
پرایس اظهار داشت: « مهم ترین فاکتوری که اغلب فراموش می شود، کیفیت آب است. کیفیت آب، باید تست شود و تولید کنندگان باید لاین های آبرسانی را تمیز نگه دارند». آب، تاثیر بسیار زیادی بر روی عملکرد سلول ها دارد.
استرس گرمایی نیز بر توانایی مرغ های تخم گذار در تولید تخم، تاثیر می گذارد. گرمای بالا، همچنین تنفس را در مرغ ها دچار مشکل می کند.
سلامتی، موضوع بسیار مهمی است. سلامت روده، در فرآیند جذب، اهمیت بسیار زیادی دارد؛ اما باید از خطرات بیماری هایی که می توانند در عملکرد طیور تخم گذار ایجاد مشکل بکنند نیز غافل نشد. پرایس اظهار داشت: «بیماری های ویروسی، باکتریایی و عفونت های باکتریایی ثانویه، عوامل بسیار مضری می باشند، در نتیجه حتما باید برنامه واکسیناسیون مناسبی داشته باشیم». هر گونه بیماری می تواند بر میزان استرس مرغ بیفزاید.
سن نیز می تواند نقش مهمی در سلامت طیور تخم گذار داشته باشد. افزایش سن طیور، می تواند تخم مرغی با پوسته نازکتر ایجاد کند و در نتیجه باعث شکنندگی آن می شود.
پرایس اظهار داشت: «تغذیه مناسب و مدیریت صحیح، کلیدهای کیفیت خوب پوسته می باشند.»
بسیاری از کشورهای جهان، برای تعیین کیفیت تخم مرغ ها، نظام درجه بندی خاص خودشان را دارند. در حالی که بسیاری از کشورها مانند کانادا، بر روی کیفیت پوسته خارجی تخم مرغ تاکید دارند، اما کشور آمریکا، بیشتر بر روی کیفیت داخلی تخم مرغ تاکید می کند. فارغ از تمامی این موارد، کیفیت خوب پوسته تخم مرغ، برای اکثر تولیدکنندگان اهمیت بسیاری دارد زیرا آنها در تلاشند تا بتوانند محصولی با کیفیت را به مصرف کننده، ارائه دهند.
رشد و پیشرفت صحیح تخم مرغ، از همان ابتدا صورت می گیرد
دکتر پرایس اظهار داشت که رشد تخم مرغ و کیفیت خوب آن، از همان ابتدا یعنی از زمانی که مرغ های تخم گذار در محل تخم گذاری قرار می گیرند، آغاز می شود. در همین محل های تخم گذاری است که سیستم ایمنی، اسکلت بندی و دستگاه گوارش آن ها شکل می گیرد و حتما باید این کار با مدیریت صحیح صورت گیرد تا از طول عمر مرغ های تخم گذار، کاسته نشود.
پرایس، در ادامه صحبت های خود گفت که این امر، نیازمند مدیریت صحیح وزن و حفظ یکنواختی گله از سوی تولیدکنندگان می باشد.
در هفته 19 که مرغ ها از محل تخم گذاری جا به جا می شوند، باید به یاد داشت که این تغییر برای مرغ ها، با استرس زیادی همراه است. پرایس گفت: «مرغ ها درست در زمانی که باید تخم مرغ تولید کنند، دچار استرس می شوند».
وی افزود که چند هفته زمان می برد تا مرغ ها به محل تخم گذاری خودشان عادت کنند و به پیک تولید خودشان برسند. به همین دلیل است که حتما باید اطمینان یافت که فاکتورهای دیگری که بر کیفیت تخم مرغ ها موثر هستند، به بهترین نحو کنترل شوند.
اهمیت کلسیم و دیگر مواد ضروری
پرایس گفت: «مرغ هایی که تقریبا روزی یک تخم می گذارند، حتما باید کلسیم ذخیره شده بالایی، هم برای خود و هم برای ساخت پوسته تخم داشته باشند». هرچه سن مرغ بالاتر می رود و به حدود 49 هفتگی می رسد، این سوال پیش می آید که چه میزان کلسیم باید به مرغ بدهیم تا همچنان سلامتی خودش را حفظ کند و به تولیدکننده نیز روزی یک تخم بدهد.
مسئله کنترل کلسیم، با بالا رفتن سن مرغ، اهمیت بیشتری پیدا می کند. پرایس اظهار داشت: «در کانادا، ما از مرغ هایی که سنشان تا 72 هفته است، استفاده می کنیم اما در دیگر نقاط جهان مانند آمریکا، از مرغ های 80 تا 100 هفته ای نیز استفاده می شود».
کربنات کلسیم، 94 درصد از ترکیب پوسته تخم مرغ را تشکیل می دهد. کربنات منیزیم، گلیکوپروتئین ها، موکوپروتئین ها، کلاژن و موکوپلی ساکاریدها، مابقی ترکیبات پوسته تخم مرغ را تشکیل می دهند. پرایس گفت: «اگرچه کربنات کلسیم، اغلب تنها ماده ای است که همه ما به آن فکر می کنیم اما باید به دیگر عناصر موجود در آن نیز توجه شود».
جذب کلسیم، به دو روش صورت می گیرد. یکی از این روش ها، انتقال فعال بین سلولی از طریق سلول ها می باشد و دیگری، انتقال غیرفعال پاراسلولی از طریق فضای میان سلول ها است. سلامت روده، می تواند بر جذب بهتر کلسیم، تاثیر گذار باشد.
اندازه ذرات کلسیم نیز در جذب آن، نقش مهمی دارند. پرایس گفت: «ذرات کوچک کلسیم، خیلی سریع جذب می شوند در حالی که ذرات درشت، به زمان بیشتری برای جذب شدن نیاز دارند». در هر دو مورد، برنامه های تغذیه ای مختلف ، اهمیت خاص خودشان را دارند. تشکیل تخم مرغ، عموما در دوره های تاریکی صورت می گیرد؛ در نتیجه کلسیم، باید قبل از خوابیدن مرغ به او خورانده شود. وی در ادامه گفت: «تولیدکنندگان باید مطمئن شوند که میزان کافی ای از کلسیم را در برنامه تغذیه ای وارد کرده اند تا مرغ برای تولید تخم مرغ، کلسیم مورد نیازش را از استخوان خود، برداشت نکند.»
دیگر مواد مغذی لازم برای غنی شدن تخم مرغ، عبارتند از بی کربنات، فسفر، ویتامین دی، مواد معدنی، گزانتوفیل ها (برای رنگ دهی)، امگا 3، دوکوساهگزائنوئیک اسید، ویتامین ای (E) و ویتامین های گروه ب. پرایس اظهار داشت: «استفاده از جیره های غذایی بر پایه گندم و بدون هیچ نوع رنگدانه ای مانند گزانتوفیل ها، موجب تولید تخم مرغ هایی بسیار کم رنگ و حتی بی رنگ می شود». جیره غذایی بر پایه ذرت، معمولا تخم هایی با زرده پررنگ و زرد رنگ ایجاد می کند.
مواد معدنی، دارای ارزش غذایی نیز هستند
خانم دکتر پرایس همچنین اظهار داشت که مواد معدنی ای که در جیره غذایی مرغ های تخم گذار، ارزشمند می باشند، عبارتند از: سلنیوم (برای حفاظت سلولی دستگاه تولیدمثل استفاده می شود) ، مس (برای پیشرفت و رشد پوسته تخم مرغ، تشکیل رنگدانه و کلاژن کاربرد دارد) ، منگنز (در تشکیل غشای پوسته تخم مرغ، اهمیت بالایی دارد و به تشکیل استخوان و بافت آلی پوسته تخم مرغ کمک می کند) ، زینک (در آهک سازی استخوان و پوسته تخم مرغ استفاده می شود) و کراتین (در تشکیل غشا و تولید کربنات پوسته تخم مرغ استفاده می شود).
مولفه های دیگری نیز بر کیفیت پوسته تخم مرغ، موثر است
پرایس، گفت: " مواد مغذی، به خصوص کلسیم، بر کیفیت پوسته تخم مرغ، اثر فراوانی دارند؛ اما این عامل، تنها مولفه موثر نیست. منگنز، سن و سال مرغ، محیط و وضعیت سلامتی او نیز نقش مهمی در این زمینه ایفا می کنند.
پرایس اظهار داشت: « مهم ترین فاکتوری که اغلب فراموش می شود، کیفیت آب است. کیفیت آب، باید تست شود و تولید کنندگان باید لاین های آبرسانی را تمیز نگه دارند». آب، تاثیر بسیار زیادی بر روی عملکرد سلول ها دارد.
استرس گرمایی نیز بر توانایی مرغ های تخم گذار در تولید تخم، تاثیر می گذارد. گرمای بالا، همچنین تنفس را در مرغ ها دچار مشکل می کند.
سلامتی، موضوع بسیار مهمی است. سلامت روده، در فرآیند جذب، اهمیت بسیار زیادی دارد؛ اما باید از خطرات بیماری هایی که می توانند در عملکرد طیور تخم گذار ایجاد مشکل بکنند نیز غافل نشد. پرایس اظهار داشت: «بیماری های ویروسی، باکتریایی و عفونت های باکتریایی ثانویه، عوامل بسیار مضری می باشند، در نتیجه حتما باید برنامه واکسیناسیون مناسبی داشته باشیم». هر گونه بیماری می تواند بر میزان استرس مرغ بیفزاید.
سن نیز می تواند نقش مهمی در سلامت طیور تخم گذار داشته باشد. افزایش سن طیور، می تواند تخم مرغی با پوسته نازکتر ایجاد کند و در نتیجه باعث شکنندگی آن می شود.
پرایس اظهار داشت: «تغذیه مناسب و مدیریت صحیح، کلیدهای کیفیت خوب پوسته می باشند.»
