مدیرعامل اتحادیه دامداران صنعتی و سنتی استان مرکزی گفت: تنش‌های ایجاد شده در بازار نهاده‌ها، دامدار را از مسیر اصلی حرکتش خارج کرده و وضعیتش امروز همانند بیماری است که ضربان قلب نامنظم دارد و نمی‌داند قلبش تا یک ساعت دیگر چگونه می‌تپد؟
بر اساس آخرین آمار سال گذشته، بیش از چهار میلیون و 200 هزار واحد دامی در استان مرکزی وجود دارد که دام سبک و سنگین را شامل می‌شود و به طور میانگین 50 تا 60 درصد از واحدهای دامداری استان عضو رسمی شرکت‌های تعاونی تحت پوشش اتحادیه دامداران استان هستند.
اتحادیه دامداران استان مرکزی متشکل از 16 شرکت تعاونی در سطح استان است که شرکت تعاونی گاوداران صنعتی از فعال‌ترین تعاونی‌های یاد شده است. روزانه 800 تا 850 تن شیر در استان تولید می‌شود که تولید 40 درصد از این میزان، صنعتی و 60 درصد سنتی است و با توجه به جمعیت استان مرکزی این میزان تولید مساوی 2 برابر مصرف سرانه استان است.
با توجه به روند ناپایدار نزولی و صعودی قیمت پایه شیر طی چند ماه اخیر، دامداران و تولیدکنندگان این بخش دچار سردرگمی شده و حتی در روزهای اخیر نگران مردم، خودشان و اقتصاد کشاورزی کشور شده‌اند؛ اکثر آنها به درستی نمی‌دانند قطار خسته تولیدشان به کدام سمت می رود و در کجای راه متوقف خواهد شد؛ نکته جالب اینجاست که دامداران کشور امروز یک نگرانی بزرگ دارند، چه بر سر مصرف کننده خواهد آمد؟
بر این اساس، خبرگزاری ایسنا در گفت‌وگویی با مدیرعامل و یکی از اعضای اتحادیه دامداران صنعتی و سنتی استان، وضعیت موجود و انتظارات فعالان این حوزه را مورد بررسی قرار داده است.
سید سعید حسینی، مدیرعامل اتحادیه با بیان اینکه در روزهای اخیر موضوع تعیین تکلیف نهاده‌های دامی موضوع داغ روز است، گفت: این بار تولیدکننده نگران وضعیت سبد خانوار است.
وی افزود: سال‌های گذشته دولت و یا به عبارتی سازمان حمایت از مصرف‌کننده و تولیدکننده نگران سبد خانوار بود، اما این بار دامدار نگران سبد خانوار شده است چرا که به واسطه تخصیص نیافتن ارز مرجع به خرید نهاده‌های دامی، افزایش 100 درصدی قیمت این نهاده‌ها رخ داده و افزایش قیمت نیز منجر به افزایش قیمت تمام شده محصولات پروتئینی شامل شیر و گوشت می‌شود.
حسینی با بیان اینکه این اتفاق نسبتی عکس با سرانه مصرف داشته و افزایش قیمت نهاده و در نهایت افزایش قیمت شیر نتیجه‌ای جز کاهش سرانه مصرف این محصول نخواهد داشت، ادامه داد: این روزها دامدار برخلاف گذشته نه تنها از افزایش قیمت شیر خوشحال نیست بلکه به نوعی احساس خطر می‌کند چراکه در واقع این‌کار فروش محصولات را کاهش داده و سود حاصل را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
وی، کاهش 50 درصدی قدرت سرمایه‌گذاری تجار و بازرگانان و افزایش قیمت تمام شده تغذیه دام و یا به عبارتی افزایش قیمت تمام شده شیر و گوشت را دو پیامد عمده تخصیص نیافتن ارز مرجع به نهاده‌های دامی عنوان کرد و گفت: این مسئله دلیلی است بر اینکه این‌بار توان خرید مصرف‌کننده کاهش پیدا کند تا جایی که در نهایت این دو محصول مهم پروتئینی از سبد خانوار حذف شده و شیر و گوشت به عنوان یک کالای لوکس در سبد غذایی خانواده مطرح شود.
مدیرعامل اتحادیه دامداران صنعتی استان مرکزی خاطرنشان کرد: ما نگران این هستیم که فرآورده‌های لبنی و گوشت به طور کامل از سبد خانوار حذف شود و اگر قرار باشد قیمت گوشت که امروز کیلویی 25 تا 30 هزار تومان است به دو برابر این میزان افزایش یابد پیش‌بینی می‌شود که این محصول از سبد 80 تا 90 درصد خانوارها حذف شود.
وی عنوان کرد: متولیان بخش خصوصی همواره به دنبال این مهم بودند که اداره تولید را به خود تولیدکنندگان واگذار کنند و در واقع در قیمت‌گذاری پایه و محصولات نهایی دخالت نداشته باشند و اجازه دهند که سیستم عرضه و تقاضا کار خود را در بازار انجام داده و مسیر تولید را مشخص کند.
حسینی ادامه داد: متاسفانه روندی که با این رویکرد بخش خصوصی دنبال می‌شد با ورود دولت به این حوزه دچار تغییر شد و از نیمه دوم سال گذشته دوباره دولت به خصوص وزارت صنعت، معدن و تجارت به این مسئله ورود پیدا کرده و هم نهاده را قیمت‌گذاری کرد و هم اینکه برای شیر قیمت پایه در نظر گرفت یعنی اجازه نداد که دامدار با آن انگیزه‌ای که در روش قبلی برایش ایجاد شده بود به کار ادامه دهد.
وی بیان کرد: وقتی تامین نهاده‌ها با مسوولیت بخش خصوصی صورت می‌گرفت، شرایطی فراهم بود که دامدار احساس می‌کرد قیمت شیر رو به افزایش است، بنابراین ظرفیت را افزایش می‌داد و به این ترتیب واحدهایی که تعطیل بودند دوباره فعال می‌شدند و خود به خود تولید، روند صعودی به خود می‌گرفت.
مدیرعامل اتحادیه دامداران صنعتی استان مرکزی توضیح داد: زمانی که عرضه زیاد می‌شد تقاضا ثابت می‌ماند پس دوباره یک کاهش قیمت خود به خودی را در قیمت محصول عرضه شده به بازار شاهد بودیم، اما دخالت‌های دولت باعث شد که یک تنش در بازار به وجود بیاید و ثبات تولید مخصوصا در بخش اقتصادی از بین برود و در مجموع، دامدار اکنون دچار سردرگمی شده است، چرا که به تفاهم نامه‌های امضا شده که بین وزارتخانه‌های مربوطه، شرکت پشتیبانی دام و اتحادیه‌های مرکزی دامداران ایران به عنوان تشکل مرکزی دام در زیربخش تولید، منعقد شده بود اعتماد کرده بود و فکر می‌کرد این تفاهم نامه‌ها ضمانت اجرایی دارند.
وی توضیح داد: در سایر ممالک قانون بر این است که کشاورز و دامدار در فصل گرما فکر زمستان را می‌کنند؛ اینجا دامداران و تولیدکنندگان ما از فکر زمستان خارج شده‌اند زیرا فکر می‌کردند که دولت نهاده‌ها را در اختیار آنها می‌گذارد، ولی در حال حاضر دچار شوک شده‌اند چون نهاده تهیه نکردند و به پشتوانه اعتماد به این تفاهم‌نامه‌ها، انبارها خالی از نهاده است.
حسینی ادامه داد: نه تنها نهاده‌ها قابل دسترسی نیستند و اگر هم یافت شود گران هستند. سویایی که با قیمت کیلویی 1050 تومان در اختیار دامدار گذاشته می‌شد الان 2000 تومان شده است. به هر جهت این ثبات از بین رفته و پیش بینی می‌شود که دامدار رفته‌رفته در تفاهم نامه‌ها و دستورالعمل‌های بعدی به برنامه‌ریزی‌های دولت اعتماد نکند.
وی با بیان اینکه افزایش قیمت و گرانی نهاده‌ها در بازار آزاد، وضعیت سایر نهاده‌هایی را که هیچ ارتباطی با ارز مرجع و مبادلاتی ندارند را نیز تحت تاثیر قرار داده است، تصریح کرد: این مسئله تولید داخلی نهاده را تحت تاثیر قرار داده است. از جمله ذرت علوفه‌ای که در 10 روز گذشته بین 80 تا 90 تومان از کشاورزان خریداری می‌شد الان افزایش 10 تا 20 تومانی داشته است.
حسینی، دلیل افزایش قیمت در این بخش را هول زده شدن دامدار دانست و افزود: دامدار در این فکر است که چون قیمت سویا، جو و ذرت افزایش یافته و به این نهاده‌ها دسترسی ندارد، نکند که سایر اقلام علوفه‌ای نیز گران شده و دسترسی به آنها نیز سخت شود، در نتیجه تقاضای دامدار برای اینگونه اقلام افزایش یافته است.
مدیرعامل اتحادیه دامداران صنعتی استان مرکزی تصریح کرد: دامدار و تولیدکننده سود خودش را در جیب مصرف کننده نمی‌بیند، بلکه سود را در کاهش هزینه‌های تولید جویاست.
وی خاطرنشان کرد: در روند اجرایی و عملیاتی زیربخش دام( در تولید گوشت و شیر) این زیرمجموعه باید دارای نمودار خطی منظم شود تا دامدار بتواند براساس آن برنامه‌ریزی کند و با استفاده از تکنولوژی روز، اقتصاد کشاورزی روز را وارد سیستم کند و به واسطه امکاناتی که دارد تولیدش را افزایش دهد.
عبداللهی، مدیرعامل شرکت تعاونی گاوداران صنعتی و عضو هیات مدیره اتحادیه دامداران استان گفت: اگر قیمت‌ها را به روز نکنیم، در واقع این تولیدکننده است که از بازار حذف می‌شود و اگر هماهنگ با نرخ تورم 40 درصدی قیمت محصول ما رشد نکند به طور قطع بخش تولید دیگر توان ادامه مسیر را نخواهد داشت. از طرفی اگر قیمت‌ها افزایش یابد و مصرف‌کننده را تحت تاثیر قرار دهد باز هم سرمایه‌گذاری تولیدکننده است که به نوعی به خطر می‌افتد.
وی ضمن تاکید بر نبود شفافیت در سیاست‌های دولت در بخش نهاده‌ها، عنوان کرد: یک روز گفته می‌شود که افزایش قیمت نداریم، از طرفی صحبت از ارز مبادله‌ای به میان می‌آید، چطور ممکن است که قیمت نهاده‌ها 2 برابر شود، اما هیچ تغییری در قیمت‌ها ایجاد نشود؟
مدیرعامل شرکت تعاونی گاوداران صنعتی اظهار کرد: انتظار ما از دولت تدبیر و امید با تیم کارشناسی خوبی که در اختیار دارد تثبیت قیمت‌هاست تا ما را به تولید امیدوار کند. ما در حال حاضر سردرگم هستیم و نمی‌دانیم تا سه ماه آینده چه اتفاقی رخ می‌دهد و آیا نیاز به ذخیره‌سازی نهاده هست یا نه؟
وی با بیان اینکه ارائه تعریف درست از مفاهیم سرمایه و توسعه در یک بخش، نیازمند وجود چشم‌انداز درست و شفاف در آن بخش است، افزود: چنین افقی در بخش کشاورزی وجود ندارد و همه چشم انتظار نظر دولت در این حوزه هستند و در حال حاضر وضعیت از کنترل ما به عنوان تولیدکننده خارج شده است. سیاستی باید اعمال شود که لبنیات و مواد پروتئینی از سبد خانوار حذف نشود و از طرفی تولید برای تولیدکننده مقرون به صرفه باشد.
عبداللهی با بیان اینکه هدفمندی یارانه‌ها با این سرعتی که انجام شد نتوانست خودش را با شرایط جامعه تطبیق دهد، تصریح کرد: اگر افزایش قیمت انجام شود حداقل 30 درصد واحدهای تولیدی تعطیل می‌شوند زیرا نمی‌توانند خودشان را با این شرایط تطبیق دهند.
عضو هیات مدیره اتحادیه دامداران استان مرکزی گفت: دانش فنی ما از مدیران بخش‌های کشاورزی در کشورهای توسعه یافته کمتر نیست، اما ما ابزار اجرا را نداریم. ما در صورتی می‌توانیم قیمت تمام شده محصول را کاهش دهیم که ضمانت اجرایی مناسبی در اختیار داشته باشیم.
عبداللهی با بیان اینکه این بخش برای به روز شدن نیازمند تزریق سرمایه است، اظهار کرد: در واقع با به‌سازی و فراهم کردن شرایط مناسب، تولیدکننده نیز می‌تواند خودش را به روز کند. تنها زمانی که شرایط مناسب آماده شود مزیت نسبی تولید مشخص شده و تولیدکننده نیز مسیر واقعی حرکت خود را پیدا می‌کند. در این راستا اول دولت باید تکلیف را با خودش و سیاست‌گذاری‌هایش مشخص کند و در مرحله دوم ثبات قوانین را در این حوزه عملیاتی کند تا تمامی فعالان این بخش، تکلیف خود را در خصوص ماندن در این بازار یا رفتن از آن بدانند.
بر اساس آخرین آمار سال گذشته، بیش از چهار میلیون و 200 هزار واحد دامی در استان مرکزی وجود دارد که دام سبک و سنگین را شامل می‌شود و به طور میانگین 50 تا 60 درصد از واحدهای دامداری استان عضو رسمی شرکت‌های تعاونی تحت پوشش اتحادیه دامداران استان هستند.
اتحادیه دامداران استان مرکزی متشکل از 16 شرکت تعاونی در سطح استان است که شرکت تعاونی گاوداران صنعتی از فعال‌ترین تعاونی‌های یاد شده است. روزانه 800 تا 850 تن شیر در استان تولید می‌شود که تولید 40 درصد از این میزان، صنعتی و 60 درصد سنتی است و با توجه به جمعیت استان مرکزی این میزان تولید مساوی 2 برابر مصرف سرانه استان است.
با توجه به روند ناپایدار نزولی و صعودی قیمت پایه شیر طی چند ماه اخیر، دامداران و تولیدکنندگان این بخش دچار سردرگمی شده و حتی در روزهای اخیر نگران مردم، خودشان و اقتصاد کشاورزی کشور شده‌اند؛ اکثر آنها به درستی نمی‌دانند قطار خسته تولیدشان به کدام سمت می رود و در کجای راه متوقف خواهد شد؛ نکته جالب اینجاست که دامداران کشور امروز یک نگرانی بزرگ دارند، چه بر سر مصرف کننده خواهد آمد؟
بر این اساس، خبرگزاری ایسنا در گفت‌وگویی با مدیرعامل و یکی از اعضای اتحادیه دامداران صنعتی و سنتی استان، وضعیت موجود و انتظارات فعالان این حوزه را مورد بررسی قرار داده است.
سید سعید حسینی، مدیرعامل اتحادیه با بیان اینکه در روزهای اخیر موضوع تعیین تکلیف نهاده‌های دامی موضوع داغ روز است، گفت: این بار تولیدکننده نگران وضعیت سبد خانوار است.
وی افزود: سال‌های گذشته دولت و یا به عبارتی سازمان حمایت از مصرف‌کننده و تولیدکننده نگران سبد خانوار بود، اما این بار دامدار نگران سبد خانوار شده است چرا که به واسطه تخصیص نیافتن ارز مرجع به خرید نهاده‌های دامی، افزایش 100 درصدی قیمت این نهاده‌ها رخ داده و افزایش قیمت نیز منجر به افزایش قیمت تمام شده محصولات پروتئینی شامل شیر و گوشت می‌شود.
حسینی با بیان اینکه این اتفاق نسبتی عکس با سرانه مصرف داشته و افزایش قیمت نهاده و در نهایت افزایش قیمت شیر نتیجه‌ای جز کاهش سرانه مصرف این محصول نخواهد داشت، ادامه داد: این روزها دامدار برخلاف گذشته نه تنها از افزایش قیمت شیر خوشحال نیست بلکه به نوعی احساس خطر می‌کند چراکه در واقع این‌کار فروش محصولات را کاهش داده و سود حاصل را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
وی، کاهش 50 درصدی قدرت سرمایه‌گذاری تجار و بازرگانان و افزایش قیمت تمام شده تغذیه دام و یا به عبارتی افزایش قیمت تمام شده شیر و گوشت را دو پیامد عمده تخصیص نیافتن ارز مرجع به نهاده‌های دامی عنوان کرد و گفت: این مسئله دلیلی است بر اینکه این‌بار توان خرید مصرف‌کننده کاهش پیدا کند تا جایی که در نهایت این دو محصول مهم پروتئینی از سبد خانوار حذف شده و شیر و گوشت به عنوان یک کالای لوکس در سبد غذایی خانواده مطرح شود.
مدیرعامل اتحادیه دامداران صنعتی استان مرکزی خاطرنشان کرد: ما نگران این هستیم که فرآورده‌های لبنی و گوشت به طور کامل از سبد خانوار حذف شود و اگر قرار باشد قیمت گوشت که امروز کیلویی 25 تا 30 هزار تومان است به دو برابر این میزان افزایش یابد پیش‌بینی می‌شود که این محصول از سبد 80 تا 90 درصد خانوارها حذف شود.
وی عنوان کرد: متولیان بخش خصوصی همواره به دنبال این مهم بودند که اداره تولید را به خود تولیدکنندگان واگذار کنند و در واقع در قیمت‌گذاری پایه و محصولات نهایی دخالت نداشته باشند و اجازه دهند که سیستم عرضه و تقاضا کار خود را در بازار انجام داده و مسیر تولید را مشخص کند.
حسینی ادامه داد: متاسفانه روندی که با این رویکرد بخش خصوصی دنبال می‌شد با ورود دولت به این حوزه دچار تغییر شد و از نیمه دوم سال گذشته دوباره دولت به خصوص وزارت صنعت، معدن و تجارت به این مسئله ورود پیدا کرده و هم نهاده را قیمت‌گذاری کرد و هم اینکه برای شیر قیمت پایه در نظر گرفت یعنی اجازه نداد که دامدار با آن انگیزه‌ای که در روش قبلی برایش ایجاد شده بود به کار ادامه دهد.
وی بیان کرد: وقتی تامین نهاده‌ها با مسوولیت بخش خصوصی صورت می‌گرفت، شرایطی فراهم بود که دامدار احساس می‌کرد قیمت شیر رو به افزایش است، بنابراین ظرفیت را افزایش می‌داد و به این ترتیب واحدهایی که تعطیل بودند دوباره فعال می‌شدند و خود به خود تولید، روند صعودی به خود می‌گرفت.
مدیرعامل اتحادیه دامداران صنعتی استان مرکزی توضیح داد: زمانی که عرضه زیاد می‌شد تقاضا ثابت می‌ماند پس دوباره یک کاهش قیمت خود به خودی را در قیمت محصول عرضه شده به بازار شاهد بودیم، اما دخالت‌های دولت باعث شد که یک تنش در بازار به وجود بیاید و ثبات تولید مخصوصا در بخش اقتصادی از بین برود و در مجموع، دامدار اکنون دچار سردرگمی شده است، چرا که به تفاهم نامه‌های امضا شده که بین وزارتخانه‌های مربوطه، شرکت پشتیبانی دام و اتحادیه‌های مرکزی دامداران ایران به عنوان تشکل مرکزی دام در زیربخش تولید، منعقد شده بود اعتماد کرده بود و فکر می‌کرد این تفاهم نامه‌ها ضمانت اجرایی دارند.
وی توضیح داد: در سایر ممالک قانون بر این است که کشاورز و دامدار در فصل گرما فکر زمستان را می‌کنند؛ اینجا دامداران و تولیدکنندگان ما از فکر زمستان خارج شده‌اند زیرا فکر می‌کردند که دولت نهاده‌ها را در اختیار آنها می‌گذارد، ولی در حال حاضر دچار شوک شده‌اند چون نهاده تهیه نکردند و به پشتوانه اعتماد به این تفاهم‌نامه‌ها، انبارها خالی از نهاده است.
حسینی ادامه داد: نه تنها نهاده‌ها قابل دسترسی نیستند و اگر هم یافت شود گران هستند. سویایی که با قیمت کیلویی 1050 تومان در اختیار دامدار گذاشته می‌شد الان 2000 تومان شده است. به هر جهت این ثبات از بین رفته و پیش بینی می‌شود که دامدار رفته‌رفته در تفاهم نامه‌ها و دستورالعمل‌های بعدی به برنامه‌ریزی‌های دولت اعتماد نکند.
وی با بیان اینکه افزایش قیمت و گرانی نهاده‌ها در بازار آزاد، وضعیت سایر نهاده‌هایی را که هیچ ارتباطی با ارز مرجع و مبادلاتی ندارند را نیز تحت تاثیر قرار داده است، تصریح کرد: این مسئله تولید داخلی نهاده را تحت تاثیر قرار داده است. از جمله ذرت علوفه‌ای که در 10 روز گذشته بین 80 تا 90 تومان از کشاورزان خریداری می‌شد الان افزایش 10 تا 20 تومانی داشته است.
حسینی، دلیل افزایش قیمت در این بخش را هول زده شدن دامدار دانست و افزود: دامدار در این فکر است که چون قیمت سویا، جو و ذرت افزایش یافته و به این نهاده‌ها دسترسی ندارد، نکند که سایر اقلام علوفه‌ای نیز گران شده و دسترسی به آنها نیز سخت شود، در نتیجه تقاضای دامدار برای اینگونه اقلام افزایش یافته است.
مدیرعامل اتحادیه دامداران صنعتی استان مرکزی تصریح کرد: دامدار و تولیدکننده سود خودش را در جیب مصرف کننده نمی‌بیند، بلکه سود را در کاهش هزینه‌های تولید جویاست.
وی خاطرنشان کرد: در روند اجرایی و عملیاتی زیربخش دام( در تولید گوشت و شیر) این زیرمجموعه باید دارای نمودار خطی منظم شود تا دامدار بتواند براساس آن برنامه‌ریزی کند و با استفاده از تکنولوژی روز، اقتصاد کشاورزی روز را وارد سیستم کند و به واسطه امکاناتی که دارد تولیدش را افزایش دهد.
عبداللهی، مدیرعامل شرکت تعاونی گاوداران صنعتی و عضو هیات مدیره اتحادیه دامداران استان گفت: اگر قیمت‌ها را به روز نکنیم، در واقع این تولیدکننده است که از بازار حذف می‌شود و اگر هماهنگ با نرخ تورم 40 درصدی قیمت محصول ما رشد نکند به طور قطع بخش تولید دیگر توان ادامه مسیر را نخواهد داشت. از طرفی اگر قیمت‌ها افزایش یابد و مصرف‌کننده را تحت تاثیر قرار دهد باز هم سرمایه‌گذاری تولیدکننده است که به نوعی به خطر می‌افتد.
وی ضمن تاکید بر نبود شفافیت در سیاست‌های دولت در بخش نهاده‌ها، عنوان کرد: یک روز گفته می‌شود که افزایش قیمت نداریم، از طرفی صحبت از ارز مبادله‌ای به میان می‌آید، چطور ممکن است که قیمت نهاده‌ها 2 برابر شود، اما هیچ تغییری در قیمت‌ها ایجاد نشود؟
مدیرعامل شرکت تعاونی گاوداران صنعتی اظهار کرد: انتظار ما از دولت تدبیر و امید با تیم کارشناسی خوبی که در اختیار دارد تثبیت قیمت‌هاست تا ما را به تولید امیدوار کند. ما در حال حاضر سردرگم هستیم و نمی‌دانیم تا سه ماه آینده چه اتفاقی رخ می‌دهد و آیا نیاز به ذخیره‌سازی نهاده هست یا نه؟
وی با بیان اینکه ارائه تعریف درست از مفاهیم سرمایه و توسعه در یک بخش، نیازمند وجود چشم‌انداز درست و شفاف در آن بخش است، افزود: چنین افقی در بخش کشاورزی وجود ندارد و همه چشم انتظار نظر دولت در این حوزه هستند و در حال حاضر وضعیت از کنترل ما به عنوان تولیدکننده خارج شده است. سیاستی باید اعمال شود که لبنیات و مواد پروتئینی از سبد خانوار حذف نشود و از طرفی تولید برای تولیدکننده مقرون به صرفه باشد.
عبداللهی با بیان اینکه هدفمندی یارانه‌ها با این سرعتی که انجام شد نتوانست خودش را با شرایط جامعه تطبیق دهد، تصریح کرد: اگر افزایش قیمت انجام شود حداقل 30 درصد واحدهای تولیدی تعطیل می‌شوند زیرا نمی‌توانند خودشان را با این شرایط تطبیق دهند.
عضو هیات مدیره اتحادیه دامداران استان مرکزی گفت: دانش فنی ما از مدیران بخش‌های کشاورزی در کشورهای توسعه یافته کمتر نیست، اما ما ابزار اجرا را نداریم. ما در صورتی می‌توانیم قیمت تمام شده محصول را کاهش دهیم که ضمانت اجرایی مناسبی در اختیار داشته باشیم.
عبداللهی با بیان اینکه این بخش برای به روز شدن نیازمند تزریق سرمایه است، اظهار کرد: در واقع با به‌سازی و فراهم کردن شرایط مناسب، تولیدکننده نیز می‌تواند خودش را به روز کند. تنها زمانی که شرایط مناسب آماده شود مزیت نسبی تولید مشخص شده و تولیدکننده نیز مسیر واقعی حرکت خود را پیدا می‌کند. در این راستا اول دولت باید تکلیف را با خودش و سیاست‌گذاری‌هایش مشخص کند و در مرحله دوم ثبات قوانین را در این حوزه عملیاتی کند تا تمامی فعالان این بخش، تکلیف خود را در خصوص ماندن در این بازار یا رفتن از آن بدانند.
.jpg?t=c785453d7e2357f633534db08af8959b)
