کتاب کنترل و نظارت بهداشتی خوراک دام، طیور و آبزیان شامل مجموعه دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌هایی است که در سال‌های گذشته در ارتباط با موضوع خوراک دام، طیور و آبزیان صادر شده، رونمایی شد.
مدیرکل دفتر نظارت بر بهداشت عمومی سازمان دامپزشکی کشور در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا) با بیان اینکه بنا به هر دلیل، تاکنون از اجرایی شدن این دستورالعمل‌ها غفلت شده است و ما تأکید داریم که این دستورالعمل‌ها به صورت جدی عملیاتی شود، گفت: با توجه به اهمیت خوراک دام، طیور و آبزیان، تصمیم گرفته شده است که در سال آینده، اعمال نظارت‌های بهداشتی بر این فرآورده به‌صورت اخص در دستور کار سازمان دامپزشکی کشور قرار گیرد.
عباس عباسی با اشاره به اینکه خوراک دام تقریباً 70 درصد هزینه تولید را در پرورش دام، طیور و آبزیان به خود اختصاص می‌دهد، افزود: بنابراین کنترل خوراک دام و به‌ویژه ماده اولیه خوراک دام از اهمیت زیادی برخوردار است؛ به‌طوری که برای تولید دو میلیون تن گوشت مرغ، نزدیک به چهار تا 4.5 میلیون تن خوراک و در کل حوزه طیور، حدود 9 میلیون تن خوراک مصرف می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: بر اساس این مفروضات، مجموعه دستورالعمل‌ها را در قالب یک مجموعه کامل تهیه و در اختیار ادارات کل دامپزشکی و مبادی مرتبط با خوراک دام ازجمله گمرکات در مبادی ورودی و واردکننده بزرگ ماده اولیه و شرکت سهامی پشتیبانی امور دام قرار دادیم.
مدیرکل دفتر نظارت بر بهداشت عمومی با اشاره به هماهنگی‌های میان سه دستگاه گمرک، پشتیبانی امور دام و سازمان دامپزشکی کشور، اظهار امیدواری کرد که با همکاری این سه دستگاه بتوانیم در فاز نخست، ماده اولیه را تحت کنترل قرار دهیم؛ در این راستا مقرر شده که در ارتباط با کالاهای ورودی درگمرکات کشور، به‌ویژه در استان‌های جنوبی و شمالی چندین شاخص جدی از جمله انبارهای نگهداری و ذخیره‌سازی را به‌عنوان فضای نگهداری ماده اولیه خوراک دام پیگیری کنیم.
عباسی ادامه داد: در این ارتباط، نگهداری مواد اولیه و خوراک آماده دام، طیور و آبزیان مستلزم کسب پروانه بهداشتی بهره‌برداری از اداره‌کل دامپزشکی استان‌ها و حضور مسئول فنی بهداشتی در هنگام فعالیت است.
وی تصریح کرد: دومین نکته در کنترل و نظارت بهداشتی خوراک دام، طیور و آبزیان، موضوع حمل و نقل مواد اولیه و خوراک آماده دام، طیور و آبزیان است؛ ناوگان حمل و نقل می‌توانند سهم قابل توجهی در کاهش هدررفت ماده اولیه داشته باشد که وضعیت این بخش در حال حاضر مطابق با انتظارات ما نیست.
عباسی یادآور شد: بنابراین دومین مطلب مورد توجه ما در این حوزه، اصلاح ناوگان حمل و نقل است که این مسئله با هماهنگی با وازرت راه و شهرسازی و سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای مرتفع خواهد شد و به این ترتیب از ریزش‌های حمل و نقلی که درصد قابل توجهی در زمان بارگیری و حمل و تخلیه اتفاق می‌افتد جلوگیری خواهد شد.
وی استقرار بازرسان فنی بهداشتی در مبادی ورودی مواد اولیه و خوراک آماده را ازدیگر نکات مورد توجه سازمان دامپزشکی درراستای کنترل و نظارت بهداشتی خوارک دام، طیور و آبزیان برشمرد و تأکید کرد: کالایی که از خارج وارد می‌شود در مبادی ورودی باید تحت نظارت بهداشتی ما بارگیری و تخلیه شود و حتماً باید نیروهای دولتی در قالب بازرسان بهداشتی دامپزشکی در گمرکات مستقر شوند.
اعلام ترکیبات به‌صورت درصد در سال 94 از الزامات سازمان دامپزشکی
مدیرکل دفتر نظارت بر بهداشت عمومی سازمان دامپزشکی کشور اظهار داشت: در راستای کنترل و نظارت بهداشتی خوراک دام، طیور و آبزیان، به کالاهای بدون هویت مجوز ورود داده نمی‌شود و علاوه بر آن، کلیه فرآورده‌هایی که در کارخانه‌های صنعتی تولید می‌شوند حتماً باید لیبل (برچسب و شناسنامه تولید) و پروانه تولید داشته باشد و ترکیبات نیز در آن ذکر شده باشد.
عباسی در این باره گفت: اعلام ترکیبات به‌صورت درصد درسال 94 از الزامات سازمان دامپزشکی است و از توزیع هر فرآورده‌ای که نوع ترکیب را بر روی پاکت ننوشته باشند جلوگیری خواهد شد.
وی یکی دیگر از موارد مورد تأکید این سازمان را، کنترل‌های بهداشتی تولید خوراک آماده و مواد اولیه ذکر کرد و افزود: بنابراین است که کلیه مواد خوراک دام تحت تست‌های آزمایشگاهی قرار بگیرد؛ به‌ویژه در حوزه فلزات سنگین و همچنین آفلاتوکسین‌ها که در حین حمل و نقل ممکن است دچار آسیب‌هایی شود و یا در مبداء تولید به مواد آلاینده آلوده شده باشند؛ بنابراین آزمون آلاینده‌ها از اولویت‌های نخست ما است و در خوراک آماده هم باقیمانده‌های دارویی مورد نظر سازمان است که از مواد دارویی غیرمجاز در خوراک آماده دام استفاده نشده باشند.
عباسی خاطرنشان کرد: ششمین موردی که ما در زمینه کنترل و نظارت بهداشتی خوراک دام، طیور و آبزیان بر آن تأکید داریم، نظارت‌های مستمر بر کل فرایندها است که این امر توسط بازرسان بهداشتی انجام خواهد شد.
کارخانه‌ها باید آزمون‌های اجرایی را مستند نگهداری کنند
مدیرکل دفتر نظارت بر بهداشت عمومی سازمان دامپزشکی کشور در این باره ادامه داد: کارخانه‌ها باید آزمون‌هایی که اجرا می‌کند را به‌طور مستند نگهداری کنند و در این زمینه سازمان دامپزشکی به‌صورت سرزده می‌تواند از محصولات نمونه‌برداری کند و تست‌های لازم را انجام دهد.
وی تصریح کرد: در این ارتباط اگر بازرسان به مواردی مغایر با دستورالعمل یا استانداردها روبه‌رو شوند می‌توانند با آن کارخانه برخورد کنند و حتی به توقف خط تولید هم بیانجامد.
عباسی هفتمین نکته مورد توجه سازمان دامپزشکی کشور را مسئله آموزش مسئولان فنی بهداشتی و افزایش مهارت کارکنان و همچنین هم افزایی مدیران ارشد کارخانه‌ها با ادارات کل دامپزشکی استان‌ها ذکر کرد.
وی درباره کتاب نیز یادآور شد: این مجموعه کتاب می‌تواند در یک افق سه - چهار ساله تحول عظیمی در حوزه خوراک دام صنعتی که تحت فرمولاسیون دقیق تغذیه و نظارت بهداشتی دامپزشکی قرار می‌گیرد ایجاد کند و از سوی دیگر می‌توان با تغییر الگوی مصرف در مراکز پرورشی و تغییر رویکرد مصرف به خوراک آماده دام بهداشتی و تولید صنعتی به‌صورت اخص از ضایعات خوراک دامی جلوگیری کند و نقش عمده‌ای در صرفه‌جویی اقتصادی داشته باشد.
عباسی تأکید کرد: در این راستا می‌توان از زنجیره تولید خوراک دام به روش سنتی که یکی از معضلات موجود در صنایع دام، طیور و آبزیان است و علاوه بر افزایش هزینه‌ها و ضایعات، باعث مخاطراتی جدی در واحدهای تولیدی می‌شود جلوگیری کرد.
وی اظهار داشت: ماحصل برنامه میان‌مدت کنترل و نظارت بهداشتی خوراک دام، طیور و آبزیان این است که دامی که از این خوراک‌ها استفاده می‌کنند از نظر باقیمانده‌های دارویی و آلاینده‌ها و فلزات سنگین یک دام سالم باشد و علاوه بر آن با کاهش ضایعات، صرفه‌جویی مناسبی نیز از نظر اقتصادی داشته باشیم.
عباسی در این باره توضیح داد: اگر با همکاری همه‌جانبه به این مهم دست پیدا کنیم، می‌توانیم از ضایع شدن بین پنج تا هشت درصد از ماده اولیه وارداتی جلوگیری کنیم؛ رقمی که در ضایعات از دست می‌دهیم و هیچ نام و نشانی هم از آن نیست و هیچ وقت در هزینه‌های تولید لحاظ نمی‌شود.
مدیرکل دفتر نظارت بر بهداشت عمومی سازمان دامپزشکی کشور در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا) با بیان اینکه بنا به هر دلیل، تاکنون از اجرایی شدن این دستورالعمل‌ها غفلت شده است و ما تأکید داریم که این دستورالعمل‌ها به صورت جدی عملیاتی شود، گفت: با توجه به اهمیت خوراک دام، طیور و آبزیان، تصمیم گرفته شده است که در سال آینده، اعمال نظارت‌های بهداشتی بر این فرآورده به‌صورت اخص در دستور کار سازمان دامپزشکی کشور قرار گیرد.
عباس عباسی با اشاره به اینکه خوراک دام تقریباً 70 درصد هزینه تولید را در پرورش دام، طیور و آبزیان به خود اختصاص می‌دهد، افزود: بنابراین کنترل خوراک دام و به‌ویژه ماده اولیه خوراک دام از اهمیت زیادی برخوردار است؛ به‌طوری که برای تولید دو میلیون تن گوشت مرغ، نزدیک به چهار تا 4.5 میلیون تن خوراک و در کل حوزه طیور، حدود 9 میلیون تن خوراک مصرف می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: بر اساس این مفروضات، مجموعه دستورالعمل‌ها را در قالب یک مجموعه کامل تهیه و در اختیار ادارات کل دامپزشکی و مبادی مرتبط با خوراک دام ازجمله گمرکات در مبادی ورودی و واردکننده بزرگ ماده اولیه و شرکت سهامی پشتیبانی امور دام قرار دادیم.
مدیرکل دفتر نظارت بر بهداشت عمومی با اشاره به هماهنگی‌های میان سه دستگاه گمرک، پشتیبانی امور دام و سازمان دامپزشکی کشور، اظهار امیدواری کرد که با همکاری این سه دستگاه بتوانیم در فاز نخست، ماده اولیه را تحت کنترل قرار دهیم؛ در این راستا مقرر شده که در ارتباط با کالاهای ورودی درگمرکات کشور، به‌ویژه در استان‌های جنوبی و شمالی چندین شاخص جدی از جمله انبارهای نگهداری و ذخیره‌سازی را به‌عنوان فضای نگهداری ماده اولیه خوراک دام پیگیری کنیم.
عباسی ادامه داد: در این ارتباط، نگهداری مواد اولیه و خوراک آماده دام، طیور و آبزیان مستلزم کسب پروانه بهداشتی بهره‌برداری از اداره‌کل دامپزشکی استان‌ها و حضور مسئول فنی بهداشتی در هنگام فعالیت است.
وی تصریح کرد: دومین نکته در کنترل و نظارت بهداشتی خوراک دام، طیور و آبزیان، موضوع حمل و نقل مواد اولیه و خوراک آماده دام، طیور و آبزیان است؛ ناوگان حمل و نقل می‌توانند سهم قابل توجهی در کاهش هدررفت ماده اولیه داشته باشد که وضعیت این بخش در حال حاضر مطابق با انتظارات ما نیست.
عباسی یادآور شد: بنابراین دومین مطلب مورد توجه ما در این حوزه، اصلاح ناوگان حمل و نقل است که این مسئله با هماهنگی با وازرت راه و شهرسازی و سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای مرتفع خواهد شد و به این ترتیب از ریزش‌های حمل و نقلی که درصد قابل توجهی در زمان بارگیری و حمل و تخلیه اتفاق می‌افتد جلوگیری خواهد شد.
وی استقرار بازرسان فنی بهداشتی در مبادی ورودی مواد اولیه و خوراک آماده را ازدیگر نکات مورد توجه سازمان دامپزشکی درراستای کنترل و نظارت بهداشتی خوارک دام، طیور و آبزیان برشمرد و تأکید کرد: کالایی که از خارج وارد می‌شود در مبادی ورودی باید تحت نظارت بهداشتی ما بارگیری و تخلیه شود و حتماً باید نیروهای دولتی در قالب بازرسان بهداشتی دامپزشکی در گمرکات مستقر شوند.
اعلام ترکیبات به‌صورت درصد در سال 94 از الزامات سازمان دامپزشکی
مدیرکل دفتر نظارت بر بهداشت عمومی سازمان دامپزشکی کشور اظهار داشت: در راستای کنترل و نظارت بهداشتی خوراک دام، طیور و آبزیان، به کالاهای بدون هویت مجوز ورود داده نمی‌شود و علاوه بر آن، کلیه فرآورده‌هایی که در کارخانه‌های صنعتی تولید می‌شوند حتماً باید لیبل (برچسب و شناسنامه تولید) و پروانه تولید داشته باشد و ترکیبات نیز در آن ذکر شده باشد.
عباسی در این باره گفت: اعلام ترکیبات به‌صورت درصد درسال 94 از الزامات سازمان دامپزشکی است و از توزیع هر فرآورده‌ای که نوع ترکیب را بر روی پاکت ننوشته باشند جلوگیری خواهد شد.
وی یکی دیگر از موارد مورد تأکید این سازمان را، کنترل‌های بهداشتی تولید خوراک آماده و مواد اولیه ذکر کرد و افزود: بنابراین است که کلیه مواد خوراک دام تحت تست‌های آزمایشگاهی قرار بگیرد؛ به‌ویژه در حوزه فلزات سنگین و همچنین آفلاتوکسین‌ها که در حین حمل و نقل ممکن است دچار آسیب‌هایی شود و یا در مبداء تولید به مواد آلاینده آلوده شده باشند؛ بنابراین آزمون آلاینده‌ها از اولویت‌های نخست ما است و در خوراک آماده هم باقیمانده‌های دارویی مورد نظر سازمان است که از مواد دارویی غیرمجاز در خوراک آماده دام استفاده نشده باشند.
عباسی خاطرنشان کرد: ششمین موردی که ما در زمینه کنترل و نظارت بهداشتی خوراک دام، طیور و آبزیان بر آن تأکید داریم، نظارت‌های مستمر بر کل فرایندها است که این امر توسط بازرسان بهداشتی انجام خواهد شد.
کارخانه‌ها باید آزمون‌های اجرایی را مستند نگهداری کنند
مدیرکل دفتر نظارت بر بهداشت عمومی سازمان دامپزشکی کشور در این باره ادامه داد: کارخانه‌ها باید آزمون‌هایی که اجرا می‌کند را به‌طور مستند نگهداری کنند و در این زمینه سازمان دامپزشکی به‌صورت سرزده می‌تواند از محصولات نمونه‌برداری کند و تست‌های لازم را انجام دهد.
وی تصریح کرد: در این ارتباط اگر بازرسان به مواردی مغایر با دستورالعمل یا استانداردها روبه‌رو شوند می‌توانند با آن کارخانه برخورد کنند و حتی به توقف خط تولید هم بیانجامد.
عباسی هفتمین نکته مورد توجه سازمان دامپزشکی کشور را مسئله آموزش مسئولان فنی بهداشتی و افزایش مهارت کارکنان و همچنین هم افزایی مدیران ارشد کارخانه‌ها با ادارات کل دامپزشکی استان‌ها ذکر کرد.
وی درباره کتاب نیز یادآور شد: این مجموعه کتاب می‌تواند در یک افق سه - چهار ساله تحول عظیمی در حوزه خوراک دام صنعتی که تحت فرمولاسیون دقیق تغذیه و نظارت بهداشتی دامپزشکی قرار می‌گیرد ایجاد کند و از سوی دیگر می‌توان با تغییر الگوی مصرف در مراکز پرورشی و تغییر رویکرد مصرف به خوراک آماده دام بهداشتی و تولید صنعتی به‌صورت اخص از ضایعات خوراک دامی جلوگیری کند و نقش عمده‌ای در صرفه‌جویی اقتصادی داشته باشد.
عباسی تأکید کرد: در این راستا می‌توان از زنجیره تولید خوراک دام به روش سنتی که یکی از معضلات موجود در صنایع دام، طیور و آبزیان است و علاوه بر افزایش هزینه‌ها و ضایعات، باعث مخاطراتی جدی در واحدهای تولیدی می‌شود جلوگیری کرد.
وی اظهار داشت: ماحصل برنامه میان‌مدت کنترل و نظارت بهداشتی خوراک دام، طیور و آبزیان این است که دامی که از این خوراک‌ها استفاده می‌کنند از نظر باقیمانده‌های دارویی و آلاینده‌ها و فلزات سنگین یک دام سالم باشد و علاوه بر آن با کاهش ضایعات، صرفه‌جویی مناسبی نیز از نظر اقتصادی داشته باشیم.
عباسی در این باره توضیح داد: اگر با همکاری همه‌جانبه به این مهم دست پیدا کنیم، می‌توانیم از ضایع شدن بین پنج تا هشت درصد از ماده اولیه وارداتی جلوگیری کنیم؛ رقمی که در ضایعات از دست می‌دهیم و هیچ نام و نشانی هم از آن نیست و هیچ وقت در هزینه‌های تولید لحاظ نمی‌شود.
لازم به ذکر است متن بخشنامه از بخش پیوست ذیل همین خبر قابل دریافت است.
مدیرکل پشتیبانی امور دام استان تهران، با اشاره به دلایل گرانی مرغ در بازار، از آغاز توزیع ویژه این کالا در استان خبر داد و گفت: عرضه گوشت گرم نیز، در فروشگاه‌های زنجیره ای انجام می شود.
یوسف جلوخانی درباره دلیل گرانی مرغ در بازار، گفت: گرمای شدید در مناطق جنوبی کشور، پرورش مرغ را در نیمه جنوبی دچار مشکل کرده است؛ بنابراین می‌توانیم بگوییم گرمای هوا و تلفات ناشی از آن، از علل گرانی قیمت است.
وی اضافه کرد: همچنین در حدود ۴۵ روز قبل به دلیل افزایش قیمت جوجه، میزان جوجه ریزی کاهش یافت که البته این مشکل به زودی حل می‌شود.
مدیرکل پشتیبانی امور دام استان تهران با اشاره به ذخایر کافی مرغ منجمد در این استان، افزود: ما عرضه مرغ منجمد را برای کنترل قیمت این کالا در غرفه های میادین میوه و تره بار، میدان بهمن و مراکز خرده فروشی آغاز کرده ایم.
جلوخانی با بیان اینکه عرضه مرغ به صورت گسترده و ویژه حدود یک هفته است که در تهران آغاز شده، گفت: توزیع این کالا در سراسر استان انجام می شود؛ ضمن اینکه قیمت مرغ منجمد تحویل درب سردخانه ۵۳۰۰ تومان و برای مصرف کنندگان ۵۷۰۰ تومان است.
وی ادامه داد: به طور متوسط روزانه بیش از ۳۰ تن مرغ در استان تهران توزیع می شود و در صورت نیاز، توانایی افزایش میزان عرضه را نیز داریم.
جلوخانی همچنین با اشاره به افزایش قیمت گوشت گوسفندی طی روزهای اخیر، اضافه کرد: گوشت گوسفندی گرم وارداتی در فروشگاه های زنجیره ای مانند رفاه، شهروند، اتکا و جامبو انجام می شود؛ ضمن اینکه قیمت هر کیلوگرم لاشه گوسفندی وارداتی از کشورهای آسیای میانه، ۳۱ هزار و ۵۰۰ تومان و وارداتی از استرالیا ۳۳ هزار تومان است.
وی با بیان اینکه توزیع گوشت منجمد از نیز از قبل انجام می شد، افزود: به طور متوسط قیمت هر کیلوگرم گوشت منجمد، ۲۲ هزارتومان است.
جلوخانی اظهار امیدواری کرد: با تسهیلات انجام شده در روند واردات، قیمت گوشت در بازار داخل کاهش یابد.
یوسف جلوخانی درباره دلیل گرانی مرغ در بازار، گفت: گرمای شدید در مناطق جنوبی کشور، پرورش مرغ را در نیمه جنوبی دچار مشکل کرده است؛ بنابراین می‌توانیم بگوییم گرمای هوا و تلفات ناشی از آن، از علل گرانی قیمت است.
وی اضافه کرد: همچنین در حدود ۴۵ روز قبل به دلیل افزایش قیمت جوجه، میزان جوجه ریزی کاهش یافت که البته این مشکل به زودی حل می‌شود.
مدیرکل پشتیبانی امور دام استان تهران با اشاره به ذخایر کافی مرغ منجمد در این استان، افزود: ما عرضه مرغ منجمد را برای کنترل قیمت این کالا در غرفه های میادین میوه و تره بار، میدان بهمن و مراکز خرده فروشی آغاز کرده ایم.
جلوخانی با بیان اینکه عرضه مرغ به صورت گسترده و ویژه حدود یک هفته است که در تهران آغاز شده، گفت: توزیع این کالا در سراسر استان انجام می شود؛ ضمن اینکه قیمت مرغ منجمد تحویل درب سردخانه ۵۳۰۰ تومان و برای مصرف کنندگان ۵۷۰۰ تومان است.
وی ادامه داد: به طور متوسط روزانه بیش از ۳۰ تن مرغ در استان تهران توزیع می شود و در صورت نیاز، توانایی افزایش میزان عرضه را نیز داریم.
جلوخانی همچنین با اشاره به افزایش قیمت گوشت گوسفندی طی روزهای اخیر، اضافه کرد: گوشت گوسفندی گرم وارداتی در فروشگاه های زنجیره ای مانند رفاه، شهروند، اتکا و جامبو انجام می شود؛ ضمن اینکه قیمت هر کیلوگرم لاشه گوسفندی وارداتی از کشورهای آسیای میانه، ۳۱ هزار و ۵۰۰ تومان و وارداتی از استرالیا ۳۳ هزار تومان است.
وی با بیان اینکه توزیع گوشت منجمد از نیز از قبل انجام می شد، افزود: به طور متوسط قیمت هر کیلوگرم گوشت منجمد، ۲۲ هزارتومان است.
جلوخانی اظهار امیدواری کرد: با تسهیلات انجام شده در روند واردات، قیمت گوشت در بازار داخل کاهش یابد.
