استرس گرمایی یکی از مهمترین مشکلاتی است که مرغداران در مناطق خشک و گرمسیر با آن مواجه می شوند و با آغاز فصل گرما با مدیریت ناکافی و تلفات ناگهانی، خسارت های چشمگیری را شاهد هستند. خشکسالی‌های پیاپی در خراسان جنوبی اقلیم منطقه را دستخوش آب و هوای ناپایدار کرده به گونه ای که شب های سرد و روزهای گرم فصل بهار و تابستان مشکلات زیادی را برای تولیدکنندگانی همچون مرغداران و دامداران ایجاد کرده است.
رعایت برخی نکات فنی و تخصصی می‌تواند جلوی بسیاری از خسارت‌های ناشی از فصل گرما و استرس گرمایی را بگیرد این در حالی است که به لحاظ غیر صنعتی بودن بسیاری از مرغداری‌ها و دامداری‌ها و از طرفی تفکرات سنتی سالانه شاهد تلفات قابل توجه به ویژه در مرغداری‌ها هستیم.استرس گرمایی/ مدیریت پرورش
رئیس اداره بهداشت و مبارزه با بیماری‌های طیور،زنبور عسل و کرم ابریشم اداره کل دامپزشکی خراسان جنوبی گفت: نظر به شروع فصل گرم سال در منطقه،مرغداران باید با حساسیت ویژه دما و رطوبت سالن‌ها را کنترل و مدیریت کنند تا از بروز تلفات ناگهانی و خسارات اقتصادی ناشی از آن جلوگیری شود.
قاسم عجم افزود: یکی از نیازهای اساسی پرورش طیور تامین آسایش پرنده به لحاظ دما و رطوبت نسبی است که رشد،تولید و سلامتی طیور در دما و رطوبت نامناسب کاهش می‌یابد.
وی اظهار داشت: در شرایط آب و هوایی گرم الزاماً باید دما و رطوبت سالن را کنترل کرد و هدف از کنترل شرایط محیطی،تهویه و رطوبت سالن در نهایت تامین بهترین عملکرد پرنده است.
عجم گفت: تامین هوای پاک و تازه و اکسیژن کافی،خارج کردن گرد و غبار و گاز آمونیاک موجود در آشیانه از مهمترین ویژگی‌های سیستم تهویه ایده آل است.
وی تصریح کرد: حدود ۳۰ درصد هزینه بیشتر و حدود ۱۶ درصد درآمد کمتر نتیجه استرس گرمایی حاد است و با این شرایط لزوم خنک کردن سالن‌ها بیشتر احساس می‌شود.
رئیس اداره بهداشت و مبارزه با بیماری های طیور،زنبور عسل و کرم ابریشم اداره کل دامپزشکی خراسان جنوبی یادآور شد: برای خنک کردن سالن‌ها در مناطق گرمسیر می‌توان از امکانات و تجهیزات جانبی استفاده کرد یا تکنیک‌های مناسبی را در اجرای تاسیسات به کار برد که به صورت طبیعی محیط مناسبی را برای پرورش ایجاد کند.
وی درباره راهکارهای مقابله با استرس گرمایی گفت: مدیریت پرورش با کاهش تراکم، اصلاح تهویه‌ها،عایق بندی مناسب سالن‌ها،تامین آب خنک و کافی،تنظیم میزان خوراک دهی و تنظیم جیره می‌تواند در کاهش اثرات ناشی از استرس گرمایی مفید باشد.
عجم ادامه داد:تامین سیستم هشداردهی مناسب در زمان بروز مشکل در سیستم تهویه و استفاده از سیستم برق اضطراری مواردی است که اغلب در نظر گرفته نمی‌شود ولی تأثیر بسزایی در کنترل شرایط دمایی و تهویه سالن‌ها دارد.
کنترل ناصحیح مرغداری‌ها تولید را به خطر می‌اندازد
مدیرکل دامپزشکی خراسان جنوبی هم گفت: کنترل ناصحیح مرغداریهای گوشتی،تولید را به خطر می‌اندازد که با کاهش تولید،عرضه نیز با مشکل مواجه خواهد شد.
محمد اصغرزاده افزود:هر ماه ۱.۳تا ۲ میلیون قطعه جوجه ریزی در مرغداریهای استان خراسان جنوبی انجام می‌شود که از ابتدای سال جاری تاکنون پنج میلیون و ۱۰۰ هزار قطعه جوجه ریزی داشته‌ایم.
وی بیان کرد: ۲ ماه اول سال جاری بیش از پنج هزار تن گوشت مرغ در استان تولید شده است که در صورت عدم کنترل دقیق دما و رطوبت سالن‌های مرغداری علاوه بر مستعد شدن جوجه‌ها به انواع بیماری‌های تنفسی و متابولیک،میانگین درصد تلفات یک دوره به شدت افزایش می‌یابد.
مدیرکل دامپزشکی خراسان جنوبی گفت: علاوه برنبود مدیریت کافی و ایجاد استرس گرمایی و سایر بیماری‌ها اتفاقات غیر مترقبه مانند قطع شدن برق و خراب شدن تجهیزات سرمایشی سالن از دیگر مواردی است که مرغدار را با تلفات گسترده روبه رو خواهد کرد.
۷۷۵ مرغداری گوشتی در استان خراسان جنوبی وجود دارد که درشرایط عادی ۷۰ درصد این واحدها فعال هستند.
