مدیریت آب و خوراک، در عملکرد و بازدهی مرغ های گوشتی بسیار اهمیت دارد. خوراک کافی و مناسب برای جوجه ها مواد مغذی مورد نیاز آنها را تأمین و از نوک زنی ها ممانعت به عمل می آورد؛ ضمن آن که آب آشامیدنی کافی هم به مصرف خوراک و رشد خوب کمک می کند.
البته مسلم است که بر میزان مصرف آب و خوراک هم بایستی نظارت دقیق داشت چرا که مصرف بیش از حد آب و خوراک نیز می تواند خطراتی برای سلامتی طیور به دنبال داشته باشد و ضررهای مالی و خسارت برای مرغدار به بار آورد. بنابراین به منظور پیشگیری از این خسارات و تأمین کافی آب و خوراک مورد نیاز طیور بایستی نکات زیر را مورد توجه قرار دهید.
دسترسی خوب
برای تمامی جوجه ها می بایست فضای خالی و جای کافی برای دسترسی به خوراک وجود داشته باشد.
•فضایی که خوراک جوجه ها ارائه می شود می بایست کافی و وسیع باشد.
•حتماً بر روی خوراک توزیع شده بر روی فیدر نظارت داشته باشید تا مبادا خوراک به صورت غیر یکنواخت و نامساوی توزیع شده باشد که در اینصورت عملکرد و بازدهی طیور پایین خواهد آمد و جوجه ها برای رسیدن به خوراک یکدیگر را زخمی می کنند.
•به تغییرات نوری و رفتار طیور متعاقب آن اهمیت دهید.
•به منظور تأمینِ بهترِ خوراک، چند سطل خوراک جانبی در مرغداری تعبیه کنید تا سریع تر خوراک رسانی را انجام دهید.
•آب آشامیدنی خنک و تازه بایستی همیشه در اختیار طیور باشد.
•همیشه سیستم آب آشامیدنی را وارسی و کنترل کنید به خصوص در روزهای گرم سال تا از تأمین آب آشامیدنی به همۀ گروههای طیور اطمینان حاصل کنید.
•سیستم آب آشامیدنی را به صورت گسترده و وسیعی در فضای مرغداری توزیع کنید تا از تجمع طیور ممانعت کرده باشید؛ هر چه قدر آب در دسترس تر باشد مصرف آب در آنها بهتر خواهد بود.
در طول پرورش
سطح پستانک تا چشم ها
پشت و کمر جوجه ها به هنگام نوشیدن با زمین زاویۀ 35-45 درجه بسازد.
طیور بالغ
پستانک کمی بالاتر از سر پرنده
پشت و کمر طیور به هنگام نوشیدن با زمین زاویۀ 75-85 درجه بسازد.
روزانه دسترسی طیور را وارسی کنید!
به منظور تعبیۀ درست و دقیق سیستم های آب آشامیدنی و فیدر با سازنده مشورت کنید.
•فیدر را به نحوی تنظیم کنید که کمترین میزان سرریز و بهترین دسترسی را داشته باشد. ارتفاع فیدر می بایست با کمر طیور هم سطح باشد.
•اجازه دهید تا طیور کاملاً سطح فیدر را از خوراک پاک کنند و کمترین میزان هدررفت خوراک را داشته باشند. به خوبی نظارت داشته باشید تا به موقع فیدر را از خوراک پُر کنید.
هر روز بر روی سیستم آب آشامیدنی نظارت داشته باشید:
•ارتفاع لاین آب آشامیدنی را تا حداقل ممکن برای طیور قرار دهید تا به آسانی به آن دسترسی داشته باشند با اینحال، آنقدری کوتاه نباشد که بستر طیور را خیس کند (به جدول 1 مراجعه کنید.) طیور نباید برای رسیدن به آب مجبور باشند خود را کش بدهند.
•فشار آب را به نحوی تنظیم کنید تا آب به تمام ایستگاههای آب آشامیدنی برسد و در عین حال آنقدر نباشد که آب از پستانک ها چکه کند.
•به منظور ممانعت از غیریکنواخت بودن میزان آب یا هوا گرفتن لوله های بیشتر از 45 متر از دریچه های هوا در مسیر لوله ها استفاده کنید و برای از بین بردنِ هوای گرفته شده از فلاش های پُر فشار استفاده کنید.
•فیلترهای جرم گرفته فشار آب را می کاهد. فیلترها را به صورت هفتگی چک کنید.
تجهیزات جانبی مورد نیاز جوجه ها به محض ورود به مرغداری
وقتی جوجه ها به مرغداری آورده می شوند مدتی طول می کشد تا با محیط آشنا شوند و بدانند که چگونه از سیستم های اتوماتیک استفاده کنند. بنابراین با ورود جوجه ها به مرغداری 25 درصد از سطح زمین را با کاغذ بپوشانید و بر روی آن خوراک بپاشید و آبخوری های اضافه تر (6 آبخوری به ازای 1000 جوجه) تعبیه کنید. به محض اینکه جوجه ها یاد گرفتند که از فیدرها و آبخوری ها استفاده کنند (معمولاً بین روزهای دوم تا چهارم) کم کم تجهیزات اضافه را حذف کنید.
در روزهای گرم سال بیشتر بر روی طیور نظارت و دقت داشته باشید!
در دمای بالا و در روزهای گرم سال آب تازه و به مقدار کافی بسیار مهم است. پرنده ها آبی که زیادی گرم باشد را نمی خورند بنابراین لاین آب را در معرض نور خورشید قرار ندهید و مرتب فلاش لوله ها را بزنید.
با بالا رفتنِ دما همانطور که مصرف آب در طیور بیشتر می شود، مصرف خوراک پایین می آید. از آنجائیکه ضریب تبدیل خوراک تغییر می کند مراقب مقدار خوراک در روزهای گرم باشید تا از استرس گرمایی در طیور و متعاقباً مرگ و میر آنها پیشگیری کرده باشید.
بر روی مصرف آب و خوراک نظارت داشته باشید
نظارت بر روی مقدار مصرف آب و خوراک در طیور ضمن آن که به شما در مورد سلامت طیور و عملکرد و بازدهی آنها اطلاعات لازم را می دهد در مورد خرابی یا نقص در سیستم فیدر و لاین آب آشامیدنی هم شما را مطلع می سازد.
•در صورت امکان، به سیستم های خودکار آلارم های هشدار دهنده وصل کنید.
•میزان آب مصرفی را با سنجش گر بسنجید. برای هر کدام از مرغداری ها جداگانه ابزار سنجش بگذارید تا با مقایسه متوجه سلامت گله شوید.
•نسبتِ مصرف آب به خوراک را نظارت کنید.
مراقبت و پیشگیری بهتر از درمان
مراقبت جدی و پیگیری های منظم باعث حفظ تجهیزات و کارایی بهتر سیستم ها می شود و از خرابی آنها و هزینه های متعاقب پیشگیری می کند. من جملۀ این مراقبت ها :
•در مرغداری مرتب راه بروید و سرکشی کنید
•همیشه فهرست موجودی لوازم یدکی و جانبی را داشته باشید.
•بر اساس توصیۀ سازنده چک لیستی برای تعمیرات لازم داشته باشید.
•سوابق تعمیر و نگهداری را داشته باشید.
•در زمان مابین گله های جدید تمام آب آشامیدنی در لوله ها را خالی و تمیز کنید.
تجهیزات اورژانسی لازم را تهیه کنید
به خصوص در مناطق دورافتاده حتماً تجهیزات لازم جهت شرایط اورژانسی و اضطراری را تهیه کنید. حداقل تا 5 روز برای طیور خوراک در دسترس داشته باشید و در سطل های محکم نگهداری کنید تا از آفات و حشرات دور باشد. آب آشامیدنی تا حداقل 24 ساعت پس از قطعی آب ذخیره داشته باشید و در فضایی خنک و بسته نگه دارید.
