مرغ که نقش بسزایی درسبد غذایی خانوارهای ایرانی ایفاء می کند اخیرا با افزایش قیمت تامل برانگیزی روبرو شده است.
مرغ از نمونه محصولات غذایی به شمار می رود که در سفره و سبد غذایی خانوارهای ایرانی،نقش عمده و بسزایی را ایفاء می کند و شاید تلقی آن در دایره یکی از محصولات اساسی و اصلی خانوارهای ایرانی اغراق آمیز نباشد.
با این اوصاف و با توجه به نوسانات قیمتی که مرغ در طول هفته های گذشته تجربه کرده،به تبع لزوم ثبات و کنترل قیمت این محصول بیش از هر زمان دیگری احساس می شود.
آنچنان که اعداد و ارقام منتشر شده در رسانه ها و محاسبات نرخ فعلی قیمت مرغ و مقایسه آن با نرخ گوشت مرغ در مدت زمان مشابه سال قبل نشان می دهد،قیمت این محصول نسبت به یکسال گذشته با رشد 40 درصدی همراه شده که عدد و رقم قابل توجهی به نظر می رسد.
در اواخر مرداد ماه سال 1396،قیمت مرغ در هر کیلوگرم حدود 8 هزار و 200 تومان بود،اما این روزها نرخ این محصول پرطرفدار بر پلکان 11 هزار و 600 تومانی در هر کیلو ایستاده است.
در فروردین ماه سالجاری،مرغ ، نرخ 8 هزار تومان در هر کیلو را تجربه کرد اما عوامل متعددی مزید بر علت شده تا قیمت مرغ با افزایش بیش از 3 هزار تومانی همراه شود.
مرتضی قربانی،یکی از توزیع کنندگان خُردِ مرغ در غرب استان تهران در گفت و گو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی،با اشاره به افزایش قیمت مرغ و کسادی حاکم بر بازار گفت: در این شرایط،بالا گرفتن قیمت مرغ که با کاهش قدرت خرید مردم همراه شده،باعث کاهش مشتری و تنزل تعداد فروش مرغ شده و در مناطق حاشیه نشین این کسادی بیشتر به چشم می خورد.
وی افزود: ما نیز بصورت متقن و موثق از دلیل افزایش قیمت مرغ بی خبر هستیم ، برخی آن را ناشی از سودجویی برخی تولیدکنندگان می دانند،برخی دیگر دلیل آن را در افزایش قیمت نهاده های دامی و برخی دیگر عامل آن را در بر هم خوردن نظام عرضه و تقاضا جستجو می کنند.
قربانی گفت:شیوع آنفولانزای مرغی در ماه های گذشته نیز از دیگر عوامل موثر در افزایش قیمت مرغ عنوان می شود،اما فارغ از هرگونه دلیل و عاملی،آنچه که مشهود و ملموس است رکود حاکم بر بازار و کاهش ضریب فروش توزیع کنندگان خرد پروتئین و مرغ در طی هفته های گذشته و بخصوص روزهای اخیر می باشد.
با افزایش قیمت نهاده های دامی نمی توان شاهد ثابت ماندن قیمت مرغ بود
چندی پیش،ناصر نبی پور،رئیس هیات مدیره اتحادیه مرغ تخم گذار استان تهران در گفت و گویی با رسانه ها عنوان کرد:نهاده های دامی با افزایش قیمت100 تا 300 درصدی همراه شده و به تبع در چنین شرایطی نمی توان شاهد ثابت ماندن قیمت مرغ و عدم افزایش آن بود.
وی با ذکر این نکته که قیمت سویا و ذرت نسبت به 6 ماه گذشته بالای 90 درصد بوده،می گوید:جوجه یک روزه نیز به نسبت سال گذشته با افزایش 100 درصدی همراه شده بصورتی که در سال گذشته محصول مذکور(جوجه یک روزه)با نرخ 2 هزار و 500 تومانی عرضه می شد اما در سال جاری این محصول،5 هزار و 500 تومان عرضه می شود.
حباب قیمت مرغ از بین می رود ؟
چندی پیش،کریم ذوالفقاری،رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان تهران نیز در گفت و گو با خبرگزاری صدا و سیما در خصوص نوسانات و افزایش قیمت مرغ گفت : افزایش قیمت گوشت مرغ با توجه به افزایش نرخ ارز و بالا رفتن نرخ نهاده هایی همچون ذرت و سویا در بازارهای جهانی تا حدودی،طبیعی به نظر می رسد.
وی می گوید:افزایش دما وکاهش تولید مرغ در مرغداری ها از دیگر عوامل موثر در افزایش قیمت گوشت مرغ به شمار می رود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی در ادامه با اشاره به افزایش تولید گوشت مرغ از کاهش قیمت آن در طی دو هفته آینده خبر داد.
ذوالفقاری معتقد است از لحاظ میزان تولید گوشت مرغ،کمبودی وجود ندارد و تولید به میزان کافی می باشد و با عرضه این محصول به بازار،حباب قیمتی نیز از بین خواهد رفت.
این مقام مسئول می گوید:در آینده ای نزدیک واحدهای تولید تخم مرغ که در پی شیوع آنفولانزا از تولید خارج شده بودند نیز به چرخه تولید باز خواهند گشت و در این خصوص نیز با بازگشتن واحد های تولیدی دراستان تهران که 17 درصد تخم مرغ کشور را تامین می کنند در مدار تولید، قیمت این محصول عادی و منطقی تر خواهد شد.
چندی پیش،محمد حسین مقیمی،استاندار تهران نیز در حاشیه مراسم تجلیل از آزادگانِ استانداری تهران ، در خصوص افزایش قیمت مرغ عنوان کرد : نوسانات قیمت در بازار به تدریج حل خواهد شد و سپس گفت:برخی مواقع،به دلیل اینکه مرغداران مواد اولیه را با تاخیر دریافت می کنند و یا آن را با ارزی گران تری خریداری می کنند،قیمت ها با افزایش همراه می شود اما به تدریج شاهد تثبیت قیمت ها خواهیم بود.
استاندار تهران در ادامه می افزاید:همواره قاعده و قانونی در بازار حاکم می باشد که کالاها با یک سود عادلانه عرضه شود،اما در فاصله 2 تا 3 ماه اخیر برخی از فروشندگان برای سود بیشتر کالاهای خودر ا احتکار نمودند و این در حالی رخ داده که می توانستند محصولات و کالاهارا در مدار عرضه قرار دهند.
رانت و سودجویی در بازار نهاده های دامی
اگرچه موارد فوق در بالا رفتن و پر گشودن نرخ مرغ بی تاثیر نبوده اما برخی اخبار حاکی از این موضوع است که به موازات آن برخی رانت ها، سودجویی ها و انحصارها نیز مزید بر علت شده تا یکی از اصلی ترین محصولاتِ غذاییِ مورد نیاز مردم ، با افزایش قیمت همراه شود.
عباس پاپی زاده،عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی ، ضمن انتقاد از انحصار صورت گرفته در واردات نهاده های دامی اظهار داشت:نوسانات نرخ ارز از ابتدای سالجاری ، بهانه ای شد تا وارد کنندگان،قیمت نهاده های دامی را بصورت چشمگیر و فزاینده ای افزایش دهند.
وی افزود:با وجود اینکه،وزارت جهاد کشاورزی اعلام نموده وارداتِ نهاده ها با ارز دولتی 4 هزار و 200 تومانی انجام شده،اما تاکنون بخش قابل توجهی از نهاده های دامی همانند سال گذشته با ارز 3 هزار و 700 تومانی وارد شده که با این اوصاف نباید قیمت نهاده ها نسبت به مدت مشابه سال گذشته،با تفاوتی همراه شود.
بنابر اظهارات این نماینده مجلس شورای اسلامی،نوسانات نرخ ارز و فقدان نظارت مطلوب و سازنده باعث شده تا قیمت نهاده های دامی با تغییر و تحولاتی همراه شود و همین موضوع به ضرر تولیدکننده و مصرف کننده تمام شد.
وی می گوید:واردات نهاده های دامی بصورت انحصاری توسط دو نفر انجام می شود و این در شرایطی است که بر مبنای قانون،تمرکز واردات و صادرات انواع محصولات کشاورزی بر عهده وزارتخانه متبوع(جهاد کشاورزی)می باشد.
عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی عنوان کرد:با توجه به این واقعیت که واردات نهاده های دامی توسط افراد معدود و خاص صورت می گیرد و به وزارت جهاد کشاورزی نیز اعلام نموده ایم به جای ثبت سفارش کالا ایجاد انحصار و کنترل قیمت بازار توسط افراد خاص ، با فعال کردن تشکل های بخش کشاورزی و واردات نهاده ها به واسطه اعضای این تشکل ها به موضوع انحصارِ وارداتِ نهاده های دامی خاتمه داده شود.
وی در پایان در خصوص تاثیر انحصار در واردات نهاده های دامی بر قیمت محصولات پروتئینی یادآور شد:ایجاد انحصار در واردات نهاده های دامی،افزایش هزنیه تولید و نوسان شدید قیمت گوشت،مرغ و تخم مرغ را به همراه داشته به نحوی که مصرف آن در سبد خانوار،کاهش یافته و در صورت استمرار این وضعیت،تولید کنندگانِ بسیاری از چرخه تولید خارج می شوند.
