در بین حیوانات اهلى از نظر علمى به گاومیش چندان توجهى نشده است و مى‌توان گفت که از این بابت این حیوان تقریباً فراموش شده است. با وجود اینکه تعداد زیادى از دانشمندان دامپرورى وقت خود را در بررسى خصوصیات مختلف گاومیش صرف کرده‌اند، ولى اکثر این کارها مورد توجه قرار نگرفته و یا کمتر مورد توجه واقع شده‌اند.
گاومیش احتمالاً 2100 - 2500 سال قبل از میلاد مسیح بیشتر جهت انجام کارهاى کشاورزى اهلى شده است.
گاومیش یا تراکتور شرق سهم مهم و عمده‌اى در کشاورزى آسیاى شرقى داشته و منبع مهمى براى انواع مختلف تولیدات حیوانى مى‌باشد. على‌رغم مکانیزه شدن کارهاى کشاورزى باز گاومیش نقش عمده‌اى در شخم‌زنی، ماله‌کشى زمین‌هاى زراعى و حمل بار در کشورهاى آسیائى و آفریقائى دارد. نیروى گاومیش ارزان بوده و انواع مختلف فرآورده‌هاى فرعى مثل شیر، گوشت، کود و پوست تولید مى‌کند.
گاومیش در مقایسه با گاو کمتر با شاخ خود سبب آسیب دیگرى مى‌شود، ولى وقتى که گاومیش‌ها با یکدیگر بجنگند ممکن است ساعت‌ها طول بکشد تا اینکه یکى و یا هر دو قادر به ادامه آن نباشد.
گاومیش مثل گاو نعره مى‌کشد. کار فعال به مدت 25 سال در گاومیش زیاد دیده مى‌شود. گاومیش بیش از 30 سال عمر مى‌کند تا 28 سالگى مى‌تواند زایش داشته باشد، ولى ترجیح مى‌دهند که تا 10 سالگى حیوان زایش بکند و از 12 سالگى به بعد از آبستن شدن حیوان جلوگیرى مى‌کنند.
طول دورهٔ آبستنى در حدود 10ماه است و در شرایط عادى سن در اولین زایش 4 - 5 سال و فاصلهٔ دو زایش ممکن است تا 553 روز باشد، نسبت آبستنى در حدود 60% است. در شرایط صنعتى نسبت آبستنى بیش از 68/8% و سن اولین تلقیح دو و یک‌دوم یا 3 سالگى است و فاصلهٔ دو زایش 2 گوساله در 3 سال است.
اغلب تشخیص فحلى مشکل است. مدت زمان فحلى حدوداً 43 ساعت و فاصلهٔ دو فحلى در حدود 24 روز است.
اغلب ترجیح داده مى‌شود که عمل جفتگیرى در فصل پائیز انجام بگیرد، بنابراین حیوان مى‌تواند بعد از پایان فصل برداشت محصولات کشاورزى زایش بکند.
Macgregor در سال 1941 گاومیش‌ها را به دو گروه گاومیش‌هاى باتلاقى Swamp Buffalloes و گاومیش‌هاى رودخانه‌اى River buffalloes تقسیم کرده است:
گاومیش‌هاى باتلاقى:
گاومیش‌هاى باتلاقى داراى تیپ‌هاى مختلفى است. Macgregor خاطرنشان مى‌کند که گاومیش‌هاى باتلاقى طبیعتاً بومى مناطق باتلاقى هستند جائى که در گل مى‌خوابند و از نى و علوفه خشبى نیز استفاده مى‌کنند.
در حدود 2/1 گاومیش‌هاى دنیا در هندوستان و پاکستان است که در این ممالک از گاومیش بیشتر در جهت تولید شیر استفاده مى‌کنند و در بعضى از نقاط این ممالک گاومیش مثل گاو به‌صورت صنعتى پرورش داده مى‌شود. تقریباً یک‌پنجم گاومیش‌هاى دنیا بومى هستند که بیشتر از نوع باتلاقى مى‌باشند.
گاومیش‌هاى باتلاقى به‌طور سنتى عمدتاً به‌عنوان حیوانات کاری، به‌خصوص در چین و سایر ممالک آسیاى شرقى مکه برنج مى‌کارند، به‌حساب آورده مى‌شود. على‌رغم این، گاومیش در بسیارى از ممالک دوشیده شده و شیر پرچربى شبیه شیر گاومیش‌هاى باتلاقى تولید مى‌کند. اگر گاومیش باتلاقى به‌خوبى پرورش داده شود و مورد اصلاح قرار بگیرد استعداد زیادى در تولید شیر دارد. با وجود این بزرگترین پتانسیل این حیوان که به‌وسیلهٔ پژوهشگران استرالیائى و غیره گزارش شده است به‌عنوان تولیدکنندهٔ گوشت است.
گاومیش‌هاى رودخانه‌اى:
گاومیش‌هاى رودخانه‌اى شامل گاومیش‌هاى شیرى هندوستان، پاکستان، مورا (Murrah)، جعفرآبادى، سورتى، نیلى راوى، کوندى (Kundi)، و بسیار انواع دیگر هستند.
ارسال کننده نامشخص
