مقدار نمک مناسب برای اضافه کردن به خوراک دام و طیور

مقدار نمک مناسب برای اضافه کردن به خوراک دام و طیور

از آنجایی که قیمت نمک پایین است، اغلب فراموش می کنیم که چه مقدار نمک به غذا اضافه کنیم اما مطمئنا زیاده روی در استفاده از آن کار درستی نیست.
نمک در تاریخ حیات انسان خیلی زود به عنوان عنصری حیاتی شناخته شد. اهمیت آن در واقع زمانی شناخته شد که در دوران باستان نمک به عنوان یک شیوه پرداخت پول به حساب آمد. امروزه، نمک تقریبا ارزان است و در تمام جهان نیز موجود است. اهمیت آن در مواد غذایی تغییر نکرده است اما خیلی از افراد زمانی که برای حیوانات غذا تهیه می کنند به میزان نمک آن توجه نمی کنند.
در واقع، قاعده طلایی این است که 0.5 درصد نمک در غذای خوک و طیور استفاده شود و این قاعده سال های طولانی است که در صنعت خوراک به کار گرفته می شود. این قاعده هنوز پابرجا است اما دانش کنونی توضیحات واضح تری در این زمینه داده است و استثناهایی را در نظر گرفته است.

سدیم و کلر
نمک، نیاز حیوان به سدیم (Na) و کلر (Cl) را تامین می کند. به گفته شورای ملی پژوهش ایالات متحده آمریکا، نیاز به سدیم و کلر تقریبا از 0.10 تا 0.25 درصد در غذای کامل طیور و خوک است. اگر فرض کنیم که نمک 39.5 درصد سدیم و 60.5 درصد کلر دارد، در نتیجه اضافه کردن 0.5 درصد نمک در رژیم غذایی، تقریبا 0.20 درصد سدیم و 0.30 درصد کلر در بدن حیوان فراهم می کند. بدیهی است که قاعده طلایی به درستی 0.5 درصد نمک را درنظر گرفته است تا رژیم غذایی به اندازه کافی سدیم داشته باشد. کلر اضافی از طریق ادرار دفع می شود.

عمکردها

به طور خلاصه، سدیم و کلر الکترولیت های عمده ای هستند که در حفظ شیب الکتروشیمیایی بافت های غشاء سلولی  سهیم هستند. این دو عنصر همچنین در هضم (هیدروژن کلرید)، جذب (سدیم) و جابجایی مواد مغذی از روده ها به خون شرکت دارند. سدیم و کلر در حفظ حجم و فشار خون موثر هستند و در سیستم رنین-آنژیوتانسین- آلدوسترون نیز شرکت دارند. از عملکردهایی که ذکر شد مشخص می شود که سدیم و کلر برای ارگانیسم و حیات بسیار ضروری می باشند.

کمبود سدیم و کلر
کمبود شدید سدیم و کلر موجب آماس مغزی، حمله ناگهانی بیماری ها، کما، آسیب مغزی و مرگ ناگهانی می شود. کمبود خفیف سدیم و کلر مسلما موجب کاهش باروری در تمامی حیوانات می شود. امروزه، کمبود سدیم و کلر فقط زمانی امکان دارد که در زمان مخلوط کردن خوراک و فرمولاسیون آن خطایی رخ دهد. این اشتباه موردی نادر نیست و ممکن است اتفاق بیفتد و زمانی علائم خود را بروز می دهد که دیر شده است. در بسیاری از موارد، علت آن اضافه نکردن نمک به میزان کافی است و موجب کاهش باروری و از دست رفتن سوددهی می شود.
کمبود خفیف سدیم و کلر در همه حیوانات موجب کاهش باروری می شود.

مسمومیت
از سوی دیگر، تحمل میزان زیاد نمک در حیوانات بالا است. مطالعات نشان داده است که خوک های در حال رشد می توانند بیش از 8 درصد نمک را در رژیم غذاییشان تحمل کنند (این میزان 40 برابر بیشتر از میزان نمک مورد نیاز است). اما برای مدیریت این میزان نمک و ادامه رشد خود نیاز به میزان زیادی آب شیرین دارند. اگر میزان آب کافی نباشد و یا آب شور باشد، خوک ها نمی توانند حتی 1 درصد نمک را در رژیم غذاییشان تحمل کنند (که این میزان دو برابر میزان مورد نیازشان است). طیور تحمل نمک پایینی دارند و در برابر نمک انعطاف پذیر نیستند، به ویژه مرغ های تخم گذار که زیاد بودن نمک بر کیفیت تخم آن ها تاثیر می گذارد.

آب شور
در بسیاری از مناطق جهان، تنها منبع آب برای مصرف دام و طیور آب شور است. آب دریاها ممکن است بیش از 200 میلی گرم بر لیتر یا حتی در برخی موارد بیشتر سدیم داشته باشد. این مورد باید در فرمولاسیون رژیم های غذایی آن ها در نظر گرفته شود. این کار با کاهش متوازن نمک در غذا و عدم استفاده از مواد دارای نمک (مثل پودر ماهی، آب پنیر، فرآورده های خونی) در رژیم غذایی آن ها بهبود می یابد. در غیر این صورت حیوانات برای رفع مسمومیت در اثر استفاده زیاد از نمک وارد شده از طریق آب شور بیهوده تلاش می کنند و فقط مسمومیت خود را مزمن می کنند. در موارد خفیف تر، اسهالی خفیف ممکن است بروز کند و تا زمانی که این مشکل وجود دارد، به دلیل مختل شدن عملکرد یون منفی و مثبت، اسهال نیز باقی بماند.

ملاحظات عملی

در صورتی که رژیم غذایی حیواناتی که تازه به دنیا آمده اند یا تازه سر از تخم بیرون آورده اند سرشار از سدیم و کلر باشد، ممکن است با خطر مسمومیت با نمک مواجه شوند. به همین دلیل، آب خوری فنجانی نسبت به آب خوری نیپل مزایای بیشتری دارد. چکیدن آب از آبخوری های نیپل موجب می شود که طیور متوجه منبع آب شوند.
نمک، مکمل غذایی بسیار ارزان قیمتی است. قطعا زمانی که دام و طیور دچار اسهال می شوند، نمک اضافی موجب شل شدن مدفوع آن ها می شود. اگر این اسهال ریشه در بیماری نداشته باشد، دادن نمک اضافی به حیوان جلوی رشد و باروری را نمی گیرد و ضرری ندارد.
دادن نمک کافی به دام و طیور برای تامین نیازهای آن ها مهم است. مرغ های تخم گذار باید برای تامین کلر مورد نیاز خود نمک کافی مصرف کنند و سدیم مورد نیاز آن ها نیز باید از یک منبع اضافی دیگر تهیه شود.

عناصر سازنده
پودرماهی، آب پنیر و مشتقات آن ها سرشار از سدیم و کلر می باشند. در واقع، ترکیب این عناصر در رژیم های غذایی گران قیمت معمولا سدیم و کلر را بیش از حد معمول تامین می کند. به همین دلیل در صورتی که دام و طیور جوان با این عناصر تغذیه می شوند، باید به آب شیرین دسترسی داشته باشند. زمانی که آب شور تنها آب در دسترس آن ها است، باید از دادن این عناصر کاملا خودداری شود.
پلاسما بیش از 5 درصد سدیم و 2 درصد کلر دارد، این در حالی است که پودر ماهی کمتر از 1 درصد سدیم و کلر دارد. پود گوشت نیز مانند پودر ماهی همین میزان نمک را دارد و باید توجه داشت که چه زمانی این عناصر را در رژیم غذایی آن ها اضافه نمود. آب پنیر، ماده دیگری که اغلب استفاده می شود، تقریبا 1 درصد سدیم و 1.5 درصد کلر دارد. آب پنیر بدون لاکتوز و دیگر فرآورده های آب پنیر با توجه به میزان پروتئین ممکن است سدیم و کلر بیشتری داشته باشند.

نتیجه گیری
سدیم و کلر برای حیات و باروری بسیار ضروری هستند. نمک ارزان ترین منشا این دو عنصر است. در محل هایی که آب غیرشور وجود دارد، وجود نمک در رژیم های غذایی حیوان بسیار مهم است. توازن صحیح در میزان نمک ورودی از طریق آب و دانه می تواند باعث بهبود باروری و کاهش اسهال شود.

 
نظرات شما
  •  

    اشکان گفت : ۹۷/۱۲/۲۲

    درود بر شما.ازتون تقاضا دارم مقدار اضافه نمودن نمک در ابخوری جوجه ها رو برام بگین ممنون میشم

    پاسخ...
  •  

    امیر گفت : ۰۲/۰۱/۰۱

    سلام. در غذای مرغ تخم گذار در هر یک کیلوگرم غذا چقدر یا چند گرم نمک باید اضافه شود؟

    پاسخ...
نظر خود را ثبت نمایید
  • موارد زیر جهت نمایش تایید نخواهد شد:
  • ۱- در متن شماره همراه و آدرس الکترونیکی درج شود
  • ۲ - در متن از جملات و الفاظ غیر عرف استفاده شود
  • ۳ - متن انگلیسی یا پینگلیش تایپ شود
Copyright © 2006 - 2024 ITPNews.com