تقاضا در کشورهای در حال توسعه ، موجب رشد تولیدات گوشت در دهۀ آتی می گردد که در این میان تولید گوشت ماکیان با 2 درصد رشد سالیانه پیشتاز است. به دنبال تولید بی نظیر گوشت ماکیان در سال 2011 میلادی که به رقم 100 میلیون تن رسید برای سال 2012 میلادی در حدود 104 میلیون تن تولید گوشت ماکیان برآورد شده است (نمودار1). طبق گزارشات "سازمان برآورد عرضه و تقاضای فراورده های کشاورزی جهان " در امریکا، از مجموع این تولیدات، سهم گوشت مرغ جهان در حدود 82 میلیون تن است.
نمودار 1 – روند تولید گوشت در جهان در سال های 2012 – 2000
جدول 1 – مقایسۀ کشورهای تولید کننده و مصرف کنندۀ گوشت مرغ در سال های 2012 – 2008
|
آوریل 2012 |
اکتبر 2012 |
2011 |
2010 |
2009 |
2008 |
کشور تولیدکننده |
|
13.37 |
13.8 |
13.2 |
12.55 |
12.1 |
11.84 |
چین |
|
13.25 |
13.602 |
12.863 |
12.312 |
11.023 |
11.033 |
بریل |
|
9.6 |
9.63 |
9.42 |
9.202 |
8.756 |
8.594 |
EU-27 |
|
3.2 |
2.75 |
2.9 |
2.65 |
2.55 |
2.49 |
هند |
|
2.925 |
2.892 |
2.9 |
2.822 |
2.781 |
2.853 |
مکزیک |
|
2.725 |
2.75 |
2.575 |
2.31 |
2.06 |
1.68 |
روسیه |
|
1.85 |
1.775 |
1.77 |
1.68 |
1.5 |
1.435 |
آرژانتین |
|
1.687 |
1.65 |
1.614 |
1.43 |
1.25 |
1.17 |
ترکیه |
|
1.54 |
1.54 |
1.515 |
1.465 |
1.409 |
1.35 |
اندونزی |
|
1.42 |
1.42 |
1.35 |
1.28 |
1.2 |
1.17 |
تایلند |
|
13.865 |
14.662 |
13.619 |
13.465 |
13.003 |
12.687 |
سایر کشورها |
|
16.401 |
16.603 |
16.694 |
16.563 |
15.935 |
16.561 |
ایالات متحد |
· بالا بودن هزینه های تولید موجب افزایش قیمت گوشت ماکیان می گردد
به دلیل بالا بودن هزینه های تولید به ویژه گران بودن بهای نهاده ها و هزینۀ انرژی ، انتظار می رود که همچنان قیمت گوشت مرغ و ماکیان در بازار بالا باقی بماند. قیمت گوشت از هر نوعی که باشد، در حال حاضر در بالاترین سطح در طول 20 – 15 سال اخیر است. جدول 2 روند افزایش بهای گوشت مرغ را در مقایسه با افزایش بهای نهاده در کشورهای عمدۀ تولید کنندۀ گوشت مرغ نشان می دهد. اما همگام با انطباق پذیری صنعت با افزایش قیمت ها ، تولید کنندگان نیز بایستی شاهد افزایش سوددهی خود باشند. در دهۀ آتی ، افزایش بهره وری در مزرعه نقش مهمی در سوددهی خواهد داشت. به عنوان مثال ، انتظار می رود که تعداد طیور طی دهۀ آتی به 3 / 24 میلیارد افزایش یابد اما افزایش بهره وری در مزرعه به معنی احتیاج هر پرنده به غذای کمتر است !
با کُند شدن رشد تولید در بسیاری از کشورهای توسعه یافته ، رشد تولید گوشت در 10 سال آینده به میزان رونق تولید در کشورهای در حال توسعه بستگی خواهد داشت. در سال های 11 – 2009 و 2021 میلادی ، 77 درصد تولید گوشت جهان به کشورهای در حال توسعه اختصاص خواهد یافت و در مقابل تنها 23 درصد تولیدات گوشت جهان به کشورهای توسعه یافته تعلق دارد.(نمودار3) به دنبال افزایش بهره وری در مزارع و نیز بیشتر شدن عایدی در نتیجۀ بزرگ تر شدن مزارع ، انتظار می رود که سهم کشورهای در حال توسعه از تولیدات "گوشت ماکیان" جهان تا سال 2021 میلادی به 63 درصد برسد . در این میان به ویژه کشورهای آسیایی چین ، هند ، ژاپن ، کره و ترکیه در طی دهۀ آتی موجب رشد تولید گوشت ماکیان خواهند شد (نمودار4). البته رشد تولید به شیوع مجدد انفولانزای پرندگان هم بستگی دارد.
نمودار 2 – شاخص بهای گوشت مرغ در جهان در مقابل شاخص بهای نهاده
نمودار 3 – افزایش تولید گوشت در بین دوره های 11 – 2009 و 2021 میلادی
نمودار 4 – رشد و توسعۀ تولید گوشت ماکیان در جهان
کشور چین به دنبال کاهش وزن کشتار مرغ های گوشتی ، به تازگی برآورد تولید گوشت مرغ خود را کمتر از آنچه که پیش از این تخمین زده بود دانسته و میزان تولیدات (گوشت مرغ) خود را برای سال 2012 میلادی 7 / 13 میلیون تن اعلام کرده است . با کاهش قیمت گوشت خوک در این کشور و افزایش بهای گوشت ماکیان ، مصرف کنندگان مجبور به تغییر تقاضای خود از گوشت ماکیان به گوشت خوک شده اند. نمودار 5 نحوۀ تغییر روند تولید گوشت مرغ طی دهۀ گذشته در چین را نشان می دهد . مدرنیزه شدن امکانات و تجهیزات در چین به معنی افزایش تولید گوشت مرغ طی دهۀ آتی است و تا سال 2020 عمدۀ تولیدات (40درصد) را به خود اختصاص خواهد داد.
نمودار 5 – روند مدرنیزه شدن مزارع پرورش مرغ گوشتی در چین
· کُند شدن تولیدات در امریکای لاتین
بر اساس گزارشات سازمان خواربار و کشاورزی وابسته به سازمان ملل (FAO) ، رشد تولید گوشت ماکیان جهان در مجموع از 2 / 2 درصد رشد سالیانه در دهۀ گذشته به 8 / 1 درصد رشد سالیانه در دهۀ آتی افت خواهد کرد که این امر عمدتاً ناشی از کُند شدن میزان تولیدات در امریکای لاتین است . آنگونه که Rabobank برآورد کرده است میزان تولیدات در برزیل که یکی از بزرگترین تولیدکنندگان گوشت مرغ در جهان است در سال 2012 با 3 درصد کاهش مواجه می شود در حالیکه تولید گوشت مرغ در آرژانتین با 5 / 4 درصد رشد همراه است . همانگونه که در جدول 1 هم نشان داده شده بررسی مجدد برآورد تولیدات برزیل در سال 2012 میلادی به 3 / 13 میلیون تن گوشت ماکیان کاهش یافته است و تولیدات آرژانتین با یک افزایش جزئی از 8 / 1 میلیون تن در سال 2011 به 9 / 1 میلیون تن در سال 2012 میلادی افزایش یافته است . به همین نحو، با کُند شدن رشد تولید گوشت مرغ در مکزیک به تنها 9 / 0 درصد در سال 2012 ، مجموع تولیدات گوشت مرغ این کشور به 93 / 2 میلیون تن رسید .
در ایالات متحد ، کاهش جوجه کشی منجر به افت 8 / 1 درصدی در تولیدات گوشت مرغ سال 2012 گردید. وزارت کشاورزی امریکا به دنبال کاهش رشد ناشی از افزایش قیمت نهاده ها در امریکا ، میزان تولید گوشت مرغ در سال 2012 را 4 / 16 میلیون تن برآورد می کند. افزایش بهای نهاده ها به همراه کاهش تعداد دام و طیور همچنین بر روی تولیدات گوشتی اتحادیۀ اروپا نیز تأثیرگذار بوده و انتظار می رود که در سال 2012 میلادی با 4 / 0 درصد کاهش و در سال 2013 با 1 درصد کاهش مواجه گردد. اما در مقابل ، گوشت ماکیان تنها گوشت در اتحادیۀ اروپاست که انتظار می رود در سال های 2012 و 2013 با رشد و افزایش روبه رو باشد. "کمیسیون اروپا" علیرغم قوانین جدیدی که برای دام و طیور وضع شد ، پیش بینی می کند تولید گوشت ماکیان در کشورهای اتحادیۀ اروپا در سال 2012 تا 1 درصد و در سال 2013 تا 3 / 0 درصد رشد و افزایش داشته باشد . انتظار می رود اتحادیۀ اروپا که چهارمین تولید کنندۀ بزرگ محسوب می شود در سال 2012 میلادی 6 / 9 میلیون تن تولید گوشت مرغ داشته باشد.
در افریقا نیز تولید گوشت مرغ تحت تأثیر افزایش بهای نهاده و بیشتر شدن واردات محدود شده است. تولیدات گوشت ماکیان روسیه نیز که طی دهۀ گذشته به طور متوسط 14 درصد در سال رشد داشته ، پیش بینی می شود که طی دهۀ آتی تا سال 2021 به حدود 2 درصد در سال برسد. دولت روسیه قصد دارد در سال 2013 بیش از 9 میلیارد دلار صرف صنعت کشاورزی و من جمله صنعت مرغداری کند . از سال 2006 تاکنون، این کشور بیش از 400 امکانات و تسهیلات مرغداری افزوده و یا به روز کرده است. تا سال 2020 میلادی انتظار می رود تولیدات گوشت ماکیان روسیه به 5 / 4 میلیون تن برسد و این کشور را به مرز خودکفایی برساند.
