سویه جدید برونشیت از سال 2007 در انگلستان ، دانمارک
و آلمان و در کشورهای همسایه آنها در اروپای شرقی شناسایی و گزارش شده است . در
مقیاس واقعی ، تولید کنندگان انگلستانی و همکاران اروپایی آنها درشناسایی وپیشگیری
گسترش این بیماری که موجب عدم دستیابی به پیک تولید می شود، کمک شایانی کرده اند .
شبیه خیلی از واریانت های برونشیت ، این سویه نیز بیش از یک نام دارد .
سویه جدا شده در هلند D388 نام گذاری شده است درحالیکه عنوان عمومی آن" سویه چینی"
است که خیلی شبیه به سویه QX هست . سویه D388 برای اولین بار در سال 2003 در هلند
گزارش شده است که درگیری گله جوجه ریزی شده پس از حذف گله درگیر به بیماری
انفولانزای حاد گزارش شده است .
انتقال برونشیت:
ظهور و شیوع برونشیت QX درست زمانی اتفاق افتاد که مرغداریها بعد از یک درگیری شدید
آنفولانزا ، در حال جوجه ریزی جدید بودند . بیماری برونشیت بعید است به وسیله جوجه
یکروزه یا تخم مرغ انتقال یابد . علیرغم اینکه حمل تخم مرغ و جوجه به صورت کلی
وانبوه انجام می شوند . نشانه های متفاوتی از سویه های برونشیت در نقاط مختلف جهان
وجود دارد .
جوجه های یکروزه فقط وقتی حامل برونشیت هستند که در کارخانه جوجه کشی واکسینه می
شوند و سویه واکسن را انتقال می دهند و در حالت دیگر وقتی که بهداشت کارخانه جوجه
کشی خیلی ضعیف باشد که موجب آلودگی تخم مرغ ها بشوند . کامیون ها یا تجهیزاتی که به
داخل کارخانه جوجه کشی وارد می شوند . همچنین اغلب انتقال آلودگی در مناطقی که حمل
پولت های تخمگذارو حمل طیور به کشتارگاه و بوسیله افراد و تجهیزات مورد استفاده در
فارمها انتقال می یابد .
انتشار یک سویه برونشیت در منطقه بین فارمها ، بوسیله افراد و تجهیزات و دیگر موارد
به هم زننده قرنطینه اتفاق می افتد . انتقال هوایی بیماری ها نیز یکی از راههای
انتشار بیماری در فارمهای یک مجتمع می باشد .
دوره بیماری :
بیماری برونشیت از نای آغاز ، سپس گسترش بیماری بستگی به ایمنی موضعی و واگیری
ویروس دارد . ویروس می تواند وارد خون شده و ضمن چرخش ویروس در خون ایجاد بیماری
نماید . ویروس سپس در کلیه ها و اویدوکت مستقر می شود . این سویه کلیوی است که موجب
آسیب زیاد در کلیه ها می شود . میزان آسیب به سن و وضعیت ایمنی پرندگان بستگی دارد
. پرندگان جوان آسیب پذیرتر هستند .
تاثیرات D388 بر پرندگان تجاری:
D388 سویه نفروپاتوژنیک برونشیت می باشد که بیشتر دستگاه تناسلی را در پولت های
جوان مورد هدف قرار میدهد . سیستم تناسلی وقتی که عفونت می کند مورد آسیب قرار
میگیرد و همین عامل باعث انسداد کل یا بخشی از دستگاه تناسلی پرنده می شود . وقتی
پرنده بالغ می شود ممکن است کیست های توپر آبکی (سیال) در اویدوکث مشاهده شود .
فولیکول ها ممکن است در تخمدان ظاهر شوند و استخوان خاصره باز خواهد شد ، اما
اویدوکت به کیست ها بستگی دارد ، تنگی اویدوکت یا هر آسیب دیگری ، به تشکیل یا عبور
مطلوب تخم مرغ ها در مسیر اویدوکت اجازه نخواهد داد ، بنابراین مواد تخم مرغ ، زرده
ها و دیگر قسمت های تخم مرغ تشکیل شده در محوطه شکمی قابل مشاهده خواهد بود .
شدت آسیب در اویدوکت و نتایج پاتولوژی به سن درگیری پرنده و وضعیت حفاظت آنتی بادی
پرندگان به صورت انفرادی بستگی دارد . شدت آسیب دیدگی در گله مادری که هفته اول
پرورش آلوده شده وهیچ گونه حفاظت انتی بادی به D388 ندارد بمراتب بیشتر است .
این وضعیت نوعاً بعنوان " پرندگان تخمگذار کاذب " توصیف می شوند و نتایج آن عدم
دستیابی به پیک می باشد .
بدترین مورد در هلند گزارش شده است که گله فقط 50% پیک کرده است . وضعیت "پرندگان
تخمگذار کاذب " در گله با مدیریت غیر اصولی و ضعیف تشدید می شود .توصیه عمومی به
مدیر، تلاش برای تخصیص صحیح دان و افزایش دان تا رساندن گله به پیک تولید می باشد .
هرچند پرندگان تخمگذار کاذب پیک نخواهند کرد . این بدین معنی است پرندگانی که تخم
مرغ تولید می کنند ، بیش از حد شارژ دانی شده اند و تولید تخم مرغ دوزرده افزایش
خواهد یافت یا مرغها درگیر پریتونیت خواهند شد .
بعلاوه عفونت D388 در نیمچه های گوشتی می تواند علایم برونشیت (IB) از قبیل علایم
تنفسی همچون عطسه ، دهنک زدن و دهیدراتاسیون (watery discharge ) شود .
تشخیص:
در بسیاری موارد تشخیص بروز عفونت یا آلودگی D388 در پرورش ممکن نیست . عفونت
برونشیت در پرورش ممکن است خیلی ناپایدار و گذرا باشد و نشانه های کلینیکی کمی در
زمان بروز آلودگی (عفونت) نشان دهد . عمده پاتولوژی اویدوکت فقط در زمان شروع
تولید ظاهر می شود . تشخیص براساس علائم کلینیکی و آزمایشات پس از عدم دستیابی به
پیک میسر خواهد بود .
نمونه های سرمی از سالنهای مشکوک بایستی به روش SN یا HI ازمایش شوند. که آزمایشی
برای آنتی بادی های اختصاصی بر علیه D388 و دیگر سویه های برونشیت می باشد.
پیشگیری :
بیوسکوریتی یک ترفند حیاتی است . واکسیناسیون با واریانت های برونشیت در صورت وجود
یک برنامه بیوسکوریتی خوب یک عامل حفاظتی است . این یک امرحیاتی است که پرندگان
جوان از منابع آلودگی ، ایزوله نگه داشته شوند تا زمانی که به طور کامل برنامه های
واکسیناسیون تکمیل شود و یا سنین حساس به درگیری عفونت D388 با موفقیت رد شود .
پرندگان در پرورش حداقل تا سن 8 هفتگی بایستی در شرایط خیلی بالاتر از حد استاندارد
بیوسکوریتی نگهداری شوند و ورود تمامی افراد به مزارع پرورش بایستی از یک پروتکل
بیوسکوریتی کامل تبعیت نماید با تعویض کامل لباس بخصوص اگر این افراد با دیگران
پرندگان ارتباط داشته باشند . بویژه در نوک چینی پرندگان توسط افراد، دامپزشکان ،
واکسیناتورها و مدیران تولید خیلی احتیاط شود . تمامی افراد بایستی تعویض کفش نموده
وبا پاشویه های مناسب ، پاهای خود را ضد عفونی نمایند .
به یاد داشته باشید ؛ پاکسازی و ضدعفونی مزارع پرورش خیلی مهم است . یک سناریوی
عمومی این است که اگر گله در هفته های 16 الی 18 با ویروس شبیه D388 آلوده شده
باشد هیچ نشانه کلینیکی نخواهد داشت و مثل این است که قبلاً واکسیناسیون برای
محافظت پرنده کافی بوده ، اما ویروس ممکن است تکثیرشده وآلودگی درسالن باقی مانده
و جوجه های یکروزه ی گله بعدی را آلوده نماید .
واکسیناسیون :
واکسیناسیون با واریانت های برونشیت در سنین پایین ، شانس محافظت گله در پرورش را
افزایش میدهد، آنتی بادیهای مادری برای محافظت خوب گله بر علیه D388 کافی نیستند
. استراتژی واکسیناسیون در ترکیب با بیوسکوریتی خوب ، محافظت در برابر واریانت های
برونشیت را اطمینان بیشتری می بخشد .
یک ایده این است که استفاده ترکیبی از H120 و D274 بصورت قطرات درشت در کارخانه
جوجه کشی خیلی مفید خواهد بود و برنامه واکسیناسیون با نوع D793 همانند 91/4 یا
IB88 در سن 14 روزگی نیزادامه یابد .
اما مراقب باشید اگر آلودگی واریانت واکسن درگله درحال تولید که با ان واریانت
واکسینه نشده باشد، ایجادشود ممکن است نشانه های کلینیکی مزمن برونشیت شامل افت
تولید تخم مرغ ، بیماری مبهم و کاهش کیفیت تخم مرغ مشاهده شود .
واکسنهای زنده بر روی جوجه ها استرس ایجاد می کند و لیکن دستیابی به گله ای خوب با
یکنواختی بالا را در پرورش با مشکلات متفاوتی روبرو می نمایند .
REFRENS:
Infectious bronchitis D388
In association with Poultec Training Ltd
A new variant of infectious bronchitis is slowly spreading through Europe. Barry
Thorp, consultant with Aviagen, summarises the symptoms and controls.
Barry Thorp is a consultant for Aviagen and is also a partner at the St David’s
Poultry Team at the Dick Vet, Roslin
