التهاب نای در طیور بر اثر انتقال ویروس عفونی برونشیت

التهاب نای در طیور بر اثر انتقال ویروس عفونی برونشیت

کروناویروس عامل بروز بیماری برونشیت عفونی (IB) شناخته شده است. این ویروس سلول های مخاطی مجرای تنفسی را مورد حمله قرار می دهد و به نای و کیسه های هوا (بادکنک) پرندگان آسیب می رساند. بدین ترتیب بدن پرنده سریع تر تحت تاثیر عفونت میکروبی قرار می گیرد.

بیماری عفونی به نام سپتی سمی و بیماری مزمن تنفسی ناشی از اشریشیا کُلی، از بیماری های رایج میان جوجه های گوشتی محسوب می شوند. لاشه های بسیاری از جوجه های گوشتی در کارخانجات فرآوری آلوده به این بیماری هستند. تجارب به دست آمده نشان می دهند که التهاب نای نیمه حاد و مزمن، رایج ترین آسیب در جوجه های گوشتی مبتلا به بیماری های عفونی سپتی سمی و مزمن تنفسی ناشی از اشریشیا کُلی است. بیماری برونشیت مزمن به سرعت با ایجاد جراحت در نای خود را نشان می دهد. به نظر می آید که گاهی اوقات نقش ویروس برونشیت عفونی در بیماری های عفونی سپتی سمی و مزمن تنفسی ناشی از اشریشیا کُلی در جوجه هایی که در آستانه ی ورود با بازار قرار دارند نادیده گرفته می شود. درک اهمیت نقش این ویروس، عامل مهمی در به کارگیری استراتژی مناسب در جهت پیشگیری از شیوع بیماری های عفونی سپتی سمی و مزمن تنفسی ناشی از اشریشیا کُلی محسوب می شود. ویروس برونشیت عفونی، ویروسی شایع است. از این رو محافظت از جوجه ها در برابر این ویروس از طریق انجام واکسیناسیون به موقع و فراهم آوردن امنیت زیستی بسیار حائز اهمیت و ضروری است.

 

بیماری عفونی سپتی سمی، بیماری مزمن تنفسی ناشی و جراحت نای

تجارب گذشته نشان می دهند که جوجه های گوشتی در آستانه ی ورود به بازار که از بیماری های عفونی سپتی سمی و مزمن تنفسی ناشی از اشریشیا کُلی رنج می برند، موجب افزایش میزان مرگ و میرها می شوند. گاهی میزان تلفات به صد جوجه در هر روز می رسد. از ویژگی های پرندگان بیمار می توان به سستی، آشفتگی و ایستادن با چشمانی بسته اشاره کرد. مطالعه و بررسی پرندگان مرده یا بیمار، وجود جراحاتی را روی پریکاردیت و جگر پرنده به اثبات رسانده است. این نوع جراحات ناشی از عملکرد اشریشیا کُلی(E.coli) روی سیستم بدن است.

نای جوجه های گوشتی مبتلا به بیماری های عفونی سپتی سمی و مزمن تنفسی ناشی از اشریشیا کُلی را باید همیشه به دقت بررسی و معاینه کرد. مخاط نای ممکن تا اندازه ای ضخیم به نظر رسد. مجرای نای نیز ممکن است حاوی یک ماده ی مخاطی خاکستری یا زرد باشد. در برخی موارد نیز، مخاط نای قرمز به نظر می آید. نای پرندگان تازه مرده، بهترین شرایط را برای مطالعه و بررسی دارند. این مسأله به دلیل آن است که فساد و زوال سلول ها، ارزیابی ظاهر مخاط نای را مشکل می کند. به علاوه، معاینه ی مخاط پرندگان در حال مرگ نیز به دلیل دررفتگی گردن ناشی از شدت جراحات، ممکن است بسیار دشوار باشد.

 

آزمایش های تشخیصی

در هر زمان ممکن، نای پرنده گان مبتلا به بیماری های عفونی سپتی سمی و مزمن تنفسی ناشی از اشریشیا کُلی را باید به کمک بافت آسیب شناسی (هیستوپاتولوژی) بررسی و ابتلا به ویروس برونشیت عفونی را با انجام تست های PCR مورد آزمایش قرار داد.  باید از نای پرندگان(معمولاً بین 6 تا 8) مبتلا به بیماری های عفونی سپتی سمی و مزمن تنفسی ناشی از اشریشیا کُلی را با استفاده روش هیستوپاتولوژی نمونه برداری کرد و آزمایش PCR را انجام داد. نمونه برداری برای هیستوپاتولوژی از پرنده ی تازه مرده از اهمیت بسیاری برخوردار است. از پرندگانی که علائم فساد و زوال سلول ها در آن ها ظاهر شده هرگز برای هیستوپاتولوژی  نمونه برداری نکنید. به علاوه پرندگانی که به علت دررفتگی گردن در حال مرگ هستند نیز برای نمونه گیری مناسب نیستند. نمونه های برداشته شده را بلافاصله در درون 10% محلول فرمالین قرار دهید و به یک آزمایشگاه تشخیصی بفرستید. هرگز نباید این محلول فرمالین یخ بزند.

 در بررسی هیستولوژیکی نای های نمونه برداری شده، بیماری برونشیت عفونی با علایم زیر مشاهده گردید: کاهش مژک ها و ضخیم تر شدن و از بین رفتن مخاط لایه های متراکم سلول های لنفوسیت و پلاسما. به علاوه بافت پوششی (اپیتلیوم) مخاطی نیز کاهش پیدا کرده  و ساختار آن به هم ریخته بود. به نظر می آید که از بین رفتن سلول های جداگانه در مخاط، امری متداول است و بیشترین جراحات را به همراه دارد. رگ های خونی مخاط ممکن است به دلیل خون مردگی گرفته شده باشند. احتمال وجود ترشحات هتروفیلی یا فیبرین هتروفیلی در مجرا نیز وجود دارد. در جراحات میکروسکوپی نای، ویروس برونشیت عفونی تشخیص داده نشد و دلیل آن ها می تواند دیگر پاتوژن های تنفسی باشد. در نتیجه مرتبط کردن این جراحات هیستوپاتولوژیک با نتایج آزمایش PCR بسیار حائز اهمیت است. اگر در آزمایشات، ویروس برونشیت عفونی یا دیگر ویروس های Mycoplasma gallisepticum تشخیص داده نشد، ویروس های تنفسی دیگر مانند PMV-1  و یا ویروس laryngotracheitis باید مورد بررسی قرار گیرند.از طرف دیگر، تشخیص ویروس برونشیت عفونی با جراحات کم یا شدید را باید با احتیاط تفسیر کرد. به طور خلاصه می توان گفت که آزمایش های هیستولوژی و PCR، مکمل یکدیگر در تشخیص ویروس برونشیت عفونی هستند.

جداسازی ویروس برونشیت برای تعیین ژنوتیپ آن به منظور برآورد میزان شیوع بیماری در فضا و انتخاب واکسن مناسب، اقدامی مفید و موثر است.

 

پوشش موکوسیلیاری نای

بافت پوششی، مخاط و سلول های مخاطی پنهان مژک دار در مجرای تنفسی، یک پوشش موکوسیلیاری به وجود می آورند که مکانیسم مهمی در جذب و پاکسازی ذرات از مجرای تنفسی به وجود می آورد. حرکت موج مانند و بیرون ریز مژک ها، ذرات معلق جذب شده را از لایه مخاط خارج می کند و به حلق می فرستد. آسیب وارد آمدن به بافت پوششی مخاط در عملکرد آن ها در پاکسازی ذرات اختلال به وجود می آورد. در این شرایط می توان گفت که پرندگان نسبت به پذیرش عفونت باکتریای تنفسی مستعدترند و سریع تر به بیماری دچار می شوند. در صورت ابتلا، مجرای تنفسی آن ها به شدت آسیب می بیند و در نهایت باعث بروز بیماری سپتی سمی می شود.

 

و اما نکته ی آخر...

هر زمان که ممکن بود آزمایشات مربوط به شیوع بیماری های عفونی سپتی سمی و مزمن تنفسی ناشی از اشریشیا کُلی باید در جوجه های گوشتی انجام شود. برای بررسی همه جانبه ی ویروس برونشیت، جراحات هیستوپاتولوژی در نای و نتایج آزمایش PCR باید همیشه همراه با یکدیگر تفسیر شوند. با انجام واکسیناسیون به موقع و رعایت نکات زیست محیطی باید از جوجه های گوشتی در برابر بیماری برونشیت عفونی محافظت کرد. بر همگان آشکار است که انجام این اقدامات پیشگیرانه باعث بهبود عملکرد، وزن گیری، صرف هزینه ی  کم تر در اقدامات پزشکی و ارتقای محصولات فرآوری می شود.

 
 
نظر خود را ثبت نمایید
  • موارد زیر جهت نمایش تایید نخواهد شد:
  • ۱- در متن شماره همراه و آدرس الکترونیکی درج شود
  • ۲ - در متن از جملات و الفاظ غیر عرف استفاده شود
  • ۳ - متن انگلیسی یا پینگلیش تایپ شود
Copyright © 2006 - 2024 ITPNews.com